12 keer getest: Nikkor Z - objectieven
Dit artikel is geschreven door Dré de Man en bevat informatie over de getestte en bekroonde Nikon Z-objectieven zoals besproken in DIGIFOTO Pro 6.2021.
Nikkor Z 20mm f/1.8 S
Een 20mm is ideaal voor reportages en voor foto’s met een dynamisch perspectief. Het is het begin van de echte supergroothoeken maar geeft ook nog een heel natuurlijk perspectief zonder te sterke wijkende of vallende lijnen – tenzij je de camera sterk kantelt. Een lichtsterkte van f/1,8 is ook een stuk prettiger dan f/2.8 of f/4 en de extra achtergrondonscherpte helpt ook. Het harmonieert uitstekend met de Z7(II) en 6(II). Het valt het ook nauwelijks op en dat is erg prettig voor straatfotografie en reportages. Optisch is het bij volle opening al erg goed en al bij f/4 foutloos. Dat klinkt misschien als de gewoonste zaak van de wereld, maar dat komt dan doordat we door de Nikon Z-objectieven ene beetje verwend zijn geraakt. Vergeleken met de F-versie en andere 20mm-objectieven is het tot minimaal f/5,6 enorm veel beter aan de randen en in de hoeken. Bij f/11 is wel al duidelijk het effect van diffractie te zien. Niet ongebruikelijk, wel iets om rekening mee te houden, zeker bij een Z 7(II). We zien nauwelijks coma, geen astigmatisme of kleurfouten. Wel is er een beetje vertekening en vignetering, maar dat wordt door de software gecorrigeerd. Het bokeh is ook mooi en dat is met de geode prestaties in de hoeken en aan de randen, ook al bijzonder. Gek dat de vignetering bij volle opening niet sterk is, maar bij f/11 nog steeds zichtbaar. Enfin, de minpuntjes zijn meer theoretisch. Voorbeeldig objectief dat een interessant alternatief vormt voor een 14-24 of 14-30mm.
Brandpuntsafstand: 20mmMaximaal diafragma: f/1,8
Minimaal diafragma: f/22
Diafragmabladen: 9
Lenselementen/groepen: 14/11 (3 ED, 3 asferisch)
Minimale scherpstelafstand: 20 cm vanaf sensor
Filtermaat:77mm
Gewicht: 505 g
Afmetingen: 84,5 (diameter) x 108,5 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 1.249,-
Objectief: NIKKOR Z 20mm f/1.8 S
Nikkor Z 24mm f/1.8 S
De 24mm was ooit de standaardgroothoek voor fotojournalisten. Voor die rol is hij nog steeds geschikt, vooral als je geen f/2.8 standaardzoom hebt. Ideaal in combinatie met een 35mm, 50mm of misschien zelfs wel 85mm. Het objectief is iets eenvoudiger van opbouw dan de 20mm. Waar de 20mm mooi symmetrisch is met zeven elementen ter weerszijden van het diafragma, zijn het er bij de 24mm acht aan de voorkant en vier aan de kant van de sensor. Het heeft in die achterste groep één ED-element en twee asferische elementen, waarvan één heel extreem van vorm. Afgaand op de testresultaten zou ik de opbouw van de 20mm prefereren. Zo te zien blijven er wat hogere orde kleurfouten over, die het contrast en de scherpte in de hoeken bij f/1.8 en f/2,8 verminderen. Maar verder is de scherpte over het hele beeldveld erg goed, ook bij f/1.8. Al bij f/3,5 is alles optimaal en daarmee haalt de 24mm S-waardige resultaten. Net als bij de 20mm zie je bij f/11 duidelijk de effecten van diffractie, maar dat valt natuurlijk ook op omdat het objectief verder zo scherp is.
Brandpuntsafstand: 24mmMaximaal diafragma: f/1,8
Minimaal diafragma: f/22
Diafragmabladen: 9
Lenselementen/groepen: 12/10 (1 ED, 4 asferisch)
Minimale scherpstelafstand: 25 cm vanaf sensor
Filtermaat: 77mm
Gewicht: 455 g
Afmetingen 78 (diameter) x 96.5 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs € 1199,-
Objectief: NIKKOR Z 24mm f_1.8 S
Objectief: NIKKOR Z 24mm f/1.8 S
Nikkor Z 28mm f/2.8
Dit objectiefje lijkt inwendig als twee druppels water op een omgekeerde versie van een retrofocusgroothoek voor een reflexcamera. Die vrij eenvoudige constructie werkt dankzij de vrij beperkte lichtsterkte én de toepassing van twee asferische elementen heel goed en helpt uiteraard enorm om het objectief klein, goedkoop en licht te houden. De 28mm werd geïntroduceerd in de vorm van een pancake-objectief voor de Nikon Z fc in een speciale uitvoering (SE: special edition). De afgebeelde grafiek heeft betrekking op de gewone versie op de Z7II. Het SE-exemplaar dat wij ook getest hebben, lijkt in de productie net iets meer toegesneden op DX, maar voldoet ook op fullframe. Het objectief is al bij f/4,5 en behalve in de uiterste hoeken zelfs bij f/2,8 al heel goed. Het bokeh is niet helemaal zo mooi als bij de lichtsterkere versies voor de F-vatting, maar het is zeker niet lelijk. Het objectief is bij volle opening meteen al een stuk beter dan de f/1.8 voor de F-vatting en bij f/4 ook. Dan is het een derde qua grootte en gewicht en met de prijs van net geen 300 euro is de vraag of je het zou moeten kopen snel beantwoord - als de lichtsterkte voldoende is voor jouw toepassingen.
Brandpuntsafstand: 28mmMaximaal diafragma: f/2,8
Minimaal diafragma: f/16
Diafragmabladen: 7
Lenselementen/groepen: 9/8 (2 asferisch)
Minimale scherpstelafstand: 22 cm vanaf sensor
Filtermaat: 52mm
Gewicht 155 g
Afmetingen 70 (diameter) x 43 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 279,- / € 339,- (SE)
Objectief: NIKKOR Z 28mm f/2.8
Nikkor Z 40mm f/2
Bij de 40mm zien we duidelijke overeenkomsten in de opbouw met de 28mm. Alleen is dit objectief nog eenvoudiger van opbouw: de achterste lensgroep bestaat uit één asferisch element en het gehele objectief maar uit zes elementen, waarvan in totaal twee asferisch. Die eenvoudige opbouw kan bij een lichtsterkte van f/2 natuurlijk geen superprestaties over het hele beeldveld opleveren - maar blijkt verrassend genoeg wel in staat te zijn dat over een heel groot deel ervan te doen! De scherpte in de uiterste hoeken is op zich bovendien helemaal niet slecht, alleen is het contrast wat lager. Mocht grote scherpte bij volle opening in de hoeken noodzakelijk zijn, dan verhoog je simpelweg de verscherping een beetje. Bij f/4 bereikt het objectief ook zonder beeldbewerking al werkelijk uitstekende prestaties tot in de hoeken en dat is iets dat we bij heel veel duurdere en grotere objectieven buiten die van deze test zelden zien. Nikon zal het misschien niet graag horen, maar eigenlijk zijn het S-klasse-prestaties voor een no-name-prijs. Bovendien is de brandpuntsafstand veel handiger dan je zou denken. Het vervangt als het ware zowel een 35mm als een 50mm. Als iets de titel walk around lens verdient, dan is het wel dit objectiefje. Daarom, maar vooral omdat het zo goed, klein, licht en goedkoop is, zou het in geen enkele Nikon-fototas (of broekzak) mogen ontbreken.
Brandpuntsafstand: 40mm
Maximaal diafragma: f/2
Minimaal diafragma: f/16
Diafragmabladen: 7
Lenselementen/groepen: 6/4 (2 asferisch)
Minimale scherpstelafstand: 29 cm vanaf sensor
Filtermaat: 52mm
Gewicht 170 g
Afmetingen 70 (diameter) x 45,5 mm (lengte vanaf vatting)
Objectief: NIKKOR Z 40mm f/2
Objectief: NIKKOR Z 40mm f/2 Adviesprijs: € 279,-
Objectief: NIKKOR Z 40mm f/2
Objectief: NIKKOR Z 40mm f/2
Nikkor Z MC 50mm f/2.8
Dit is het derde compacte objectiefje uit de serie Z-objectieven. Maar hier zien we dan een heel andere opbouw. Het is eigenlijk een dubbelsymmetrisch objectief, waarbij de twee helften dan ten opzichte van elkaar verschuiven bij het scherpstellen. Een soortgelijke constructie gebruikt Nikon ook bij de 60mm Micro-Nikkor. Tien elementen waarvan één ED en één asferisch. Het heeft een heel mooi uitschuivende tube met aanduiding voor de vergrotingsfactor (afbeeldingsmaatstaf). Net als de 40mm is dit objectief eigenlijk veel te goed voor een niet-S-objectief. Het is echter niet zo extreem goedkoop als de 40mm. Gezien de constructie is die prijs nog steeds bescheiden. Je zou je kunnen afvragen of Nikon er niet een S-objectief van had moeten maken. Maar dan zou het met een metalen buitenkant toch weer zwaarder en duurder geworden zijn, maar het is wel iets om bij de aankoopbeslissing in het achterhoofd te houden. De werkafstand is iets groter dan bij de versie voor de F-vatting en dat is erg prettig. Bijzonder, maar wel handig voor een macro-objectief: door de plaatsing en de vorm van het diafragma, is de diffractie bij f/16 nog gering, pas bij f/22 wordt die storend.
Brandpuntsafstand: 50mmMaximaal diafragma: f/2,8
Minimaal diafragma: f/32
Diafragmabladen: 9 (afgerond)
Lenselementen/groepen: 10/7 (1ED, 1 asferisch, frontlens fluorine gecoat)
Minimale scherpstelafstand: 16 cm vanaf sensor
Filtermaat: 46mm
Gewicht 260 g
Afmetingen 74,5 (diameter) x 66 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 729,-
Objectief: NIKKOR Z MC 50mm f/2.8
Nikkor Z 24-200mm f/4-6.3
De 24-200 is een reiszoom. Reiszooms stellen conflicterende eisen aan het optische ontwerp: een groot zoombereik (hier 8x), geringe omvang en gewicht en een relatief bescheiden prijs. Bijna altijd voert dat ertoe dat de optische prestaties nogal gering zijn. Hier is dat gelukkig anders. Qua bouw lijkt het objectief op de reiszooms van Nikon voor de reflexcamera’s, maar dan weer met wat extra elementen aan het eind, vlak bij de sensor. Opvallend is dat het objectief bij alle brandpuntsafstanden een mooi contrast laat zien met mooie kleuren, én een mooie beeldoverdracht met goed bokeh. Daarbij haalt de scherpte altijd een goed niveau. Er moet voor de hoeken wel ongeveer twee stops gediafragmeerd worden en daardoor stelt de diffractie dan weer praktische grenzen aan de scherpte, maar met het eindresultaat zullen de meeste gebruikers erg tevreden zijn. Het is ook een objectief dat in het gebruik heel prettig is. Zoals alle Z-objectieven is het mechanisch uitstekend. Het zoomen verloopt precies goed: niet te licht en niet te zwaar en over het gehele traject gelijk. Wat het objectief vooral erg prettig in het gebruik maakt is het lichte gewicht en de relatieve geringe omvang. Kortom: de ontwerpers zijn erin geslaagd om aan alle conflicterende en paradoxale eisen die aan een reiszoom gesteld worden, te voldoen.
Met dank aan foto Rembrandt in Maastricht voor hulp bij het testen van de Nikkor Z 24-200mm f/4-6.3
Brandpuntsafstand: 24-200mm
Maximaal diafragma: f/4-6.3
Minimaal diafragma: f/32
Diafragmabladen: 9 (afgerond)
Lenselementen/groepen: 19/15 (2 ED, 2 asferisch, 2 ED-asferisch, frontlens fluorine gecoat)
Minimale scherpstelafstand: 50cm (bij 24mm) resp. 70 cm (bij 200mm) vanaf sensor
Filtermaat: 67mm
Gewicht 570 g
Afmetingen 76,5 (diameter) x 114 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 999,-
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Objectief: NIKKOR Z 24-200mm f_4-6.3 VR
Nikkor Z 24-50mm f/4-6.3
Voor de Z camera’s zijn er nu maar liefst zes standaardzooms. Het begon bij de introductie van de Z-camera’s met de 24-70mm f/4 S, die in combinatie met een camera redelijk goedkoop is en van uitmuntende kwaliteit. Dan is er de 24-70mm f/2.8 S, die heel erg goed is, met vooral een prachtig bokeh. Dan is er nu ook de 24-120mm f/4 S, al konden we die nog niet testen en we hebben de 24-200mm, zie verderop. Tot onze verrassing heeft Nikon bovendien ook net een 28-70mm f/2.8 geïntroduceerd. De 24-50mm is verreweg de kleinste en meest bescheiden optie, het is met 195 gram en 5.5 cm de lichtste en kleinste fullframezoom op de markt. De opbouw is redelijk ingewikkeld. De prestaties zijn voor de meest toepassingen prima al moet het wel iets gediafragmeerd worden. Voor de 46 megapixels van de Z7(II) is het op 28mm misschien net niet scherp genoeg, al zal dat alleen kritische gebruikers opvallen. Contrast en kleurweergave zijn aan de andere kant weer erg goed. Het wordt vaak verkocht in combinatie met de Z 5. Daar vormt het een uitstekende combinatie mee, ook optisch.
Brandpuntsafstand: 24-50mm
Maximaal diafragma: f/4-6.3
Minimaal diafragma: f/32
Diafragmabladen: 9 (afgerond)
Lenselementen/groepen: 19/15 (2 ED, 2 asferisch, 2 ED-asferisch, frontlens fluorine gecoat)
Minimale scherpstelafstand: 50cm (bij 24mm) resp. 70 cm (bij 200mm) vanaf sensor \
Filtermaat: 67mm
Gewicht 570 g
Afmetingen 76,5 (diameter) x 114 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs 479,-
Objectief: NIKKOR Z 24-50mm f/4-6.3
Objectief: NIKKOR Z 24-50mm f/4-6.3
Objectief: NIKKOR Z 24-50mm f/4-6.3
Nikkor Z DX 16-50mm f/3.5-6.3
De 16-50 is de DX-pendant van de 24-50, maar dan met een iets groter bereik. Het is echter nog een stuk kleiner dan de 24-50. 135 gram en drie centimeter is dan misschien net geen record voor APS-C, maar het is extreem klein en licht. Qua opbouw lijken de objectieven erg op elkaar. Op het eerste gezicht lijken ze symmetrisch, totdat je beter kijkt en ziet dat de grote elementen aan het begin en eind van het respectievelijk concaaf en convex zijn. Het is een soort symmetrie in een negatief-positieve uitvoering. Net als de 24-50 wordt het beter naarmate je verder inzoomt. Dat is heel goed, want bij de langere brandpuntsafstanden is de lichtsterkte vrij gering, dus met diafragmeren zit je dan al snel in het diffractiebereik. Het objectief is verbazingwekkend goed. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de DX standaardzooms voor reflexcamera’s van Nikon ook al behoorlijk goed zijn. Dit objectiefje is echter een stuk beter, ook dan de fullframe-versie. Waar je misschien even aan moet wennen, is de eigenschap dat het objectief helemaal in te schuiven is. Daardoor wordt het kleiner, maar in ingeschoven toestand kun je de camera ook niet inschakelen – terecht natuurlijk.
Brandpuntsafstand: 16-50mm
Maximaal diafragma: f/3.5-6.3
Minimaal diafragma: f/32 (f/40 bij 50mm)
Diafragmabladen: 9 (afgerond)
Lenselementen/groepen: 9/7 (1 ED, 4 asferisch)
Minimale scherpstelafstand: 50cm (bij 24mm) resp. 70 cm (bij 200mm) vanaf sensor
Filtermaat: 46mm
Gewicht 135 g
Afmetingen 70 (diameter) x 32 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 359,-
Nikkor Z DX 18-140mm f/3.5-6.3
De 18-140 voor de F-vatting was al een prima objectief, dat terecht vrij populair was. Dit objectief is duidelijk betere en lichter. Al is het vrij klein, het is toch een echte reiszoom met bijna acht keer zoom. Het weegt echter maar 315 gram en de lengte is negen centimeter. Bij de versie voor de F-vatting was dat respectievelijk 490 gram en een centimeter meer – maar eigenlijk moet je daar de drie centimeter extra afstand van de vatting tot de sensor bij optellen, dus dan is het Z-objectief een stuk compacter. Optisch si het meer dan een klasse beter dan de F-versie. Het is bij alle brandpuntsafstanden mooi scherp en contrastrijk en laat verder geen duidelijke beeldfouten zien, dat is echt voorbeeldig. Zelfs bij 140mm zijn ook de uiterste hoeken scherp. Het is voorzien van optische stabilisatie, wel belangrijk omdat de Z 50 en Z fc geen stabilisatie hebben. Het bokeh zou wellicht iets mooier kunnen zijn, maar dat valt vooral op als je het direct vergelijkt met de 24-200. In combinatie met een Z 50 of een Z fc, heb je er een lichte en kleine combinatie aan die honderd keer beter foto’s maakt dan de beste smartphone – en dat voor minder geld.
Brandpuntsafstand: 16-50mm
Maximaal diafragma: f/3.5-6.3
Minimaal diafragma: f/22 (f/40 bij 140mm)
Diafragmabladen: 9 (afgerond)
Lenselementen/groepen: 17/13 (2 ED, 2 asferisch)
Minimale scherpstelafstand: 50cm (bij 24mm) resp. 70 cm (bij 200mm) vanaf sensor
Filtermaat: 62mm
Gewicht 315 g
Afmetingen 73 (diameter) x 90 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 679,-
Objectief: NIKKOR Z DX 18-140mm
Objectief: NIKKOR Z DX 18-140mm
Nikkor Z DX 50-250mm f/4-6.3
Dit objectief wordt vaak verkocht in een set samen met een camera en de 16-50. Daarmee heb je dan bijna zestien keer zoom in een compacte en lichte combinatie. Het weegt maar 405 gram en is elf centimeter lang. De 16-50 is maar 135 gram en drie centimeter dus het is een ultracompacte combinatie. Bij 250mm is het over een groot deel van het beeld al heel goed, diafragmeren heeft dan verder niet veel zin. Over een groot deel van het beeldveld heeft het objectief bij alle brandpuntafstanden een mooi contrast en een goede scherpte. De uiterste hoeken zouden iets meer microcontrast mogen hebben, maar dat zal in de praktijk zelden een belangrijke tekortkoming zijn bij dit objectief. In vergelijking met de voorgangers in de F-vatting valt vooral de mechanische kwaliteit van het objectief op. De objectieven in de F-vatting kunnen ook tegen een stootje maar dit objectief lijkt daar nog een stap bovenop te doen. Ik zou het er niet op aan laten komen, maar het is een prettig idee. Voor wie af en toe ook wat verderaf gelegen onderwerpen wil fotograferen, is dit een prima objectief met een flink bereik: 250mm op DX staat vrijwel gelijk aan 400mm bij fullframe.
Maximaal diafragma: f/4-6.3
Minimaal diafragma: f/22 (f/32 bij 250mm)
Diafragmabladen: 7 (afgerond)
Lenselementen/groepen: 16/12 (1 ED)
Minimale scherpstelafstand: 50cm (bij 50mm) vanaf sensor
Filtermaat: 62mm
Gewicht 405 g
Afmetingen 74 (diameter) x 110 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 399,-
Objectief: NIKKOR Z DX 50-250mm
Objectief: NIKKOR Z DX 50-250mm
Z teleconverters 1.4x en 2.0x
Hoe fijn zou het zijn, wanneer je een 70-200mm f/2.8 met een 2x converter zou kunnen combineren zodat je er een uitstekende 140-400mm f/5.6 bij zou hebben? Met de 70-200-objectieven in de F-vatting dat helaas nooit gelukt, ook al waren de objectieven zelf van uitstekende kwaliteit. (In combinatie met 12 megapixel-camera’s als de D700 en D3(s), viel het overigens nog reuze mee.) Bij de aankondiging van de converters voor de Z-objectieven waren onze verwachtingen daarom zeer hoog gespannen. De converters zijn van een heel andere opbouw en de 70-200mm is bovendien weer beter dan de F-versie. Omdat de afstand tussen de converters en de sensor zo klein is, moeten de Z-versies sterk brekende en dus bolle elementen gebruiken. Bij beide converters zien we aan het eind daarom een extreem bol plano-convex element, waarvan je zou denken dat het een hoop sferische aberratie gaat opleveren. Door de korte afstand tot de sensor werkt dat toch niet zo. In de praktijk blijkt de combinatie het al bij volle opening uitstekend te voldoen, zelfs zo dat diafragmeren niet veel zin heeft (het vergroot bovendien de chromatische aberratie en die is bij deze combinatie sowieso per definitie al vier keer zo groot). Wel is het voorlopig oppassen met RAW’s: alleen met Nikon Studio (en Capture) NX krijg je echt scherpe resultaten, andere software corrigeert de chromatische aberratie niet goed. De 1.4x converter doet het trouwens nog beter, maar dat was bij de F-vatting ook al zo. Ik heb de 2x ook kort getest met de 100-400 mm en ook daar werkt de converter uitstekend mee samen. Kortom: ook de converters voor de Z-vatting maken nooit-vervulde wensen waar.
Tc 14:
Lenselementen/groepen: 6/4 (1 asferisch, achterste en voorste lensoppervlakten fluorine-gecoat)
Gewicht 210 g
Afmetingen 72 (diameter) x 18,5 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 629
Tc 20:
Lenselementen/groepen: 8/5 (1 asferisch, achterste en voorste lensoppervlakten fluorine-gecoat)
Gewicht 270 g
Afmetingen 72 (diameter) x 35,5 mm (lengte vanaf vatting)
Adviesprijs: € 679
Objectief: NIKKOR Z 70-200mm f/2.8 VR S Z TC-2.0x
Objectief: NIKKOR Z 70-200mm f/2.8 VR S Z TC-2.0x
Objectief: NIKKOR Z 70-200mm f/2.8 VR S Z TC-2.0x
Dit artikel is geschreven door Dré de Man en bevat informatie over de getestte en bekroonde Nikon Z-objectieven zoals besproken in DIGIFOTO Pro 6.2021.
Lees meer
