Interview: Charlotte Bogaert fotografeerde alle naar koning vernoemde straten

'We waren met het gezin op vakantie in Wehl, in de Achterhoek. Als we dan van de camping naar de supermarkt fietsten, kwamen we door de Prins Willem-Alexanderstraat. Mijn man vroeg zich toen hardop af of Willem-Alexander eigenlijk wel wist dat er hier een straat naar hem vernoemd is. Dat is het eitje geweest,' antwoordt Charlotte Bogaert als we haar vragen hoe ze tot het idee kwam voor de serie Koninklijke Wegen.

'Ik ben toen gaan zoeken en wat ik interessant vind, is dat het eigenlijk vooral gaat om straten in wijken die vanaf 1967 zijn gebouwd, het jaar waarin Willem-Alexander werd geboren. Het zijn wijken die iedereen wel kent, maar die zelden worden gefotografeerd. Het is te gewoon eigenlijk. Toen ik op een gegeven moment in Utrecht moest zijn voor een klus en op tijd weer klaar was, ben ik in de buurt gaan zoeken naar een Willem-Alexanderstraat en die vond ik in Nieuwegein. Een net gebouwde straat was naar de toenmalige prins vernoemd, de paralelweg aan de andere kant van het groenveldje kreeg de naam Prinses Maximastraat.'

Willem Alexanderlaan, Posterholt

Zoekplaatjes

Hoe ga je zoiets vervolgens fotograferen? Charlotte: 'Ik wil niet alleen de straat laten zien, de huizen en de architectuur, maar ook het leven in de straat, de mens. Daar zijn de straten voor gebouwd. Ik houd niet van architectuurfoto's zonder mensen, die horen er bij. Ik kwam er achter dat als ik één foto maakte, dat ik dan niet de sfeer van het dagelijkse leven kon vangen. Ik fotografeerde van statief en toen ik thuiskwam realiseerde ik me dat ik de man van die ene foto wilde hebben en de auto uit het tweede beeld en nog een persoon uit weer een ander beeld. Toen ben ik de beelden in Photoshop over elkaar gaan leggen.'

Charlotte wil overigens niet de indruk wekken dat het om 'gewone' foto's gaat, want regelmatig duiken personen twee of drie keer op in de foto's. 'Ja, daar kwam ik toen ook achter. Neem deze vader en zoon die aan het klussen zijn. In het resultaat kun je het herkenbare beeld zien van het klussen, even afstand nemen om het werk te bekijken en weer verder gaan. Dat kan niet in een enkel beeld. Ik houd ook van zoekplaatjes, een van mijn inspiratiebronnen is Theo van den Boogaard. Hij maakt tekeningen waarin heel veel gebeurd en alles met elkaar in verbinding lijkt te staan.'

Charlotte probeert niet te verhullen dat haar foto's composities zijn van meerdere beelden, regelmatig zijn dezelfde personen meerdere keren te zien. Zoals deze klussende vader en zoon, een herkbaar ritueel.

Dwarsdoorsnede

Is het boek een dwarsdoorsnede van Nederland? Vragen we Charlotte. 'Ja, ik vind van wel. Steeds laat ik weer verschillende momenten zien in doorsnee straten: het uitgaan van scholen, het terugkomen van mensen van hun werk, maar ook rustige middagen in doodlopende straatjes waar eigenlijk niet zo veel gebeurt. Dat laat ik ook zien. Ik heb voor het boek een chronologische volgorde aangehouden, de eerste foto is genomen op 1 januari en het boek eindigt op 31 december. Ik heb daarbij ook rekening gehouden met feestdagen. Zo heb ik mensen in Willem-Alexanderstraten gebeld met de vraag of er bij hen bijvoorbeeld met carnaval een optocht langskomt of dat er bijvoorbeeld veel kinderen langskomen met Sint Maarten.'

Willem-Alexandersingel, Castricum

 

Willem-Alexanderplantsoen, Barendrecht

Research

Een lijst met alle naar onze huidige koning vernoemde straten is er niet, het zoeken van alle straten was dan ook best een klus, vertelt Charlotte: 'Ik ben begonnen met een online postcoderegister. Als ik daar Willem-Alexander invoerde, kwamen er al aardig wat resultaten uit. In een geval bleek ik een straat gefotografeerd te hebben die helemaal niet naar Willem-Alexander was vernoemd, maar naar een andere prins Alexander. Om te controleren of de straten die ik had klopten en of mijn lijst compleet was, ben ik provincies gaan aanschrijven.'

'Van de Provincie Limburg kreeg ik een reactie. Zij vertelden dat ze mijn gegevens hadden gecheckt met de database van Rijkswaterstaat en kwamen met nog drie straten vernoemd naar Willem-Alexander. Handig, vooral omdat ik toen wist bij welke instantie ik moest zijn! Zij hebben me uiteindelijk geholpen door mij af en toe een uitdraai te sturen met alle straten en pleinen. Er komen er nog altijd af en toe straten bij, zeker rondom de troonswisseling vorig jaar. Maar het blijft lastig, want ik heb bijvoorbeeld ook straten gefotografeerd die niet bij Rijkswaterstaat bekend waren.'

Willem-Alexanderlaan, Vorden
Willem-Alexanderhof, Woerden

Tentoonstelling

Het plan van Charlotte was om het project rondom de adbicatie in 2013 af te ronden. Dat werd haar echter afgeraden: 'Het zou ondersneeuwen, vertelden ze me. Ook de viering van tweehonderd jaar koninkrijk bleek niet het ideale moment. De dag van de grondwet, op 29 maart 2014, bleek wél een goed moment. Er is dan in Den Haag een route uitgezet met vele bekende en belangrijke gebouwen die geopend zijn voor publiek. Een van die gebouwen is het Ministerie van Binnelandse Zaken en daar zal mijn tentoonstelling te zien zijn.'

Op 27 maart opent de tentoonstelling haar deuren en je kunt deze acht weken lang bezoeken. De expositieruimte is publiek toegankelijk (tussen 7:00 en 19:00) en bevindt zich in het atrium van de nieuwbouw, rechts naast de balie in het Ministerie van Veiligheid en Justitie / Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan de turfmarkt 147 in Den Haag.

Willem-Alexanderhof, Groenlo

Het fotoboek Koninklijke Wegen is te bestellen via de speciaal voor het project ingerichte website.

Koninklijke Wegen

Fotografie: Charlotte Bogaert
Voorwoord: Bas Haring
Pagina's: 260
Afmetingen: 17 x 24 cm
ISBN: 978-90-820553-0-6
Uitgeverij: Kiek, Charlotte Bogaert, Haarlem
Oplage: 1500
Prijs: € 32,50 (inclusief verzendkosten)

Website project: www.koninklijkewegen.nl
Website fotograaf: www.charlottebogaert.nl