EIZO legt uit...
HDR-video: kijkje in de toekomst
Eerder voelden we EIZO Europe's productspecialist Patrick Lemmens aan de tand over de specifieke videoworkflow functies op een beeldscherm, waaronder het kunnen vertalen van videosignalen zonder tussenkomst van een besturingssysteem en het kunnen berekenen van 3D-LUT profielen. Monitoren met 3D-LUT zijn niet nieuw, er is nog veel meer gaande op het gebied van video.
Wat dacht je van de komst van HDR-video? Wat is dat eigenlijk? We kennen HDR uit de fotografie, maar zien het nu ook steeds vaker terug als feature op onze televisieschermen.
Lees ook: Speciale filmproductie-features op een monitor
Standaard kleurruimte
De kleurruimte van een gemiddelde televisie is REC 709. Dit zou je kunnen zien als wat sRGB voor fotografie is. De huidige standaard staat al sinds de jaren tachtig. Maar de ontwikkeling van kleurruimtes staat niet stil. Er zijn tegenwoordig meer kleurruimtes beschikbaar waaronder REC 2020 en REC 2100. Deze nieuwe waardes benaderen of overstijgen wat fotografen kennen als Adobe RGB. Het mooi en/of realistisch weergeven van een beeld gaat niet alleen over het kleurenspectrum, maar valt ook samen met het dynamisch bereik. Dat is het verschil tussen het donkerste en lichtste punt op een beeld dat een apparaat kan weergeven zonder kwaliteitsverlies. Apparaten met een standaard dynamisch bereik (SDR) kan slechts een helderheidsbereik reproduceren, van 0.05 tot 100 cd/m2. Dat is een klein bereik, ervan uitgaande dat de 'standaard' helderheid van onze natuurlijke omgeving 2000 cd/m2 heeft. Het menselijk oog heeft een veel groter dynamisch bereik en in de filmindustrie worden daarom regelmatig de koppen bij elkaar gestoken om dat bereik te gaan benaderen. Een poging daartoe is HDRtelevisie. (High Definition Range). HDR beeldmateriaal is niet alleen 4K, maar heeft ook een veel diepere zwartwaarde en helderdere witwaarde dan tot voor kort mogelijk was met SDR-apparatuur.
Verschil HDR fotografie en HDR-video
De term HDR kennen we in de fotografie wel, maar let op! HDR-video is niet hetzelfde als HDR-fotografie. Een HDR-foto maak je door met meerdere belichtingen te fotograferen. Je hebt tenminste twee opnames nodig, eentje waarin de heldere delen goed te zien zijn en een waarin juist de schaduwen belicht zijn. Door deze samen te voegen wordt het helderheidsbereik gecomprimeerd en maakt de foto een realistischere indruk. Echter, de compressie van de lichte en donkere delen valt nog steeds binnen het SDR-bereik, het dynamische bereik wordt niet vergroot. Bij HDR-video gebeurt dat wel: moderne videocamera's zijn in staat om een significant groter helderheidsbereik op te nemen zonder dat daar compressie voor nodig is. Er is een nieuwe standaard vastgesteld van 0.0005 tot 10.000 cd/m2 wat in feite betekent dat het bereik 100 keer groter is dan dat van SDR. De techniek van de videocamera's loopt echter voor op wat er op de huidige televisie- en computermonitors kan worden weergeven. Vastleggen in HDR-kwaliteit kan wel, Star Wars en dergelijke grote producties worden in HDR opgenomen. Dat soort camera's haal je echter niet zomaar in huis. Ze kosten tussen de drie ton tot een half miljoen.
Trucjes
HDR-compatible televisietoestellen kunnen 'slechts' een minimum van 0.005 en maximum van 1000 candela per vierkante meter weergeven. Door middel van Local Dimming kan een HDR-televisie de kwaliteit van HDR toch benaderen. Ze halen een trucje uit waardoor er steeds op een bepaald gedeelte van een scherm even de helderheid wordt aangepast. Dit is vooralsnog niet the real deal, maar maakt de kijkbeleving al een stuk realistischer dan in SDR.
Links: met Local Dimming kan de helderheid van de backlight gedetailleerd worden aangepast om scènes met sterke contrasten weer te geven. Echter hierdoor kunnen lichtvlekken ontstaan in beelden met sterk contrast tussen licht en donker. Rechts: Dezelfde foto zonder Local Dimming.
Écht HDR bekijken
Omdat er nog geen televisies zijn die HDR materiaal kunnen weergeven, vraagt de filmindustrie om referentiemonitoren: een monitor die tenminste 1000 cd/m2 kan weergeven, 4K, en een grote kleurruimte heeft. Deze grote kleurruimte is DCI-P4 geworden. (te vergelijken met Adobe RGB). Een monitor die dat aankan mag van Dolby als referentiemonitor worden beschouwd. EIZO heeft de ColorEdge PROMINENCE CG3145 in haar assortiment. Deze monitor beschikt niet over trucjes als Local Dimming, maar geeft écht HDR weer. Een referentiemonitor wordt pas gebruikt in het laatste stadium van de filmproductie. Het editen van het materiaal gebeurt op hoogwaardige videomonitoren en daarna wordt bekeken of het allemaal klopt via referentiemonitoren.
De ColorEdge PROMINENCE CG3145 van EIZO mag van Dolby als referentiemonitor worden gebruikt.
Toekomstvisie
Omdat de huidige televisietoestellen nog geen HDR-video kunnen weergeven, klinkt het alsof de technologie niet snel in de huiskamer zal verschijnen. Het kan echter sneller gaan dan je denkt. De Olympische Spelen van Japan worden in 2020 opgenomen én uitgezonden in HDR en ook Netflix laat al HDR producties maken. Het gros van de kijkers heeft hier met de huidige televisieschermen niks aan, maar het bewijst wel dat er grote ontwikkelingen op het gebied van film en televisieproducties gaande zijn én dat het beschikbaar zal komen voor de mensen thuis.
Lees meer
