Fotoacademie interviewt Patrick Rohr: “Je moet iets voelen, niet alleen iets zien”

De liefde voor de fotografie zat er al vroeg in bij Patrick Rohr: “Toen ik een jaar of acht was wilde ik al journalist en fotograaf worden. Ik had een drukpers gekocht en maakte een tijdschriftje in mijn ouderlijk huis in Zwitserland. Met het geld dat ik had verdiend met mijn blaadjes kocht ik mijn eerste fotocamera, een Canon AE1. Vanaf mijn vijftiende schreef en fotografeerde ik voor de lokale krant. Geweldig vond ik dat.” Patrick ging literatuur, mediawetenschappen en politicologie studeren. Daarna vond hij werk bij de radio en later bij de Zwitserse TV. Hij werd een landelijk bekende TV-presentator van diverse praat- en nieuwsprogramma’s. Na 15 jaar gewerkt te hebben voor de TV was het tijd voor iets nieuws, vertelt hij: “Op een gegeven moment had ik geen zin meer in zo’n publieke functie. Ik wilde weer achter de schermen werken. In diezelfde periode, rond 2005, kwam een andere droom in vervulling. Want naast mijn droom om journalist en fotograaf te worden, wilde ik al heel lang in Amsterdam wonen. Als student ben ik hier met vrienden op interrail terecht gekomen. Ik stapte uit op het Centraal Station en wist direct ‘hier wil ik ooit wonen’.”

‘Trip to my inner self’

Vanuit zijn nieuwe woonplaats Amsterdam pendelde Patrick heen en weer tussen Nederland en Zwitserland, waar hij een eigen communicatiebedrijf had. Via een kennis die de Fotoacademie volgde kwam hij zelf ook op de academie terecht. Hij vertelt: “Ik zag hoe die man zich ontwikkelde en ik dacht ‘Wat zou het geweldig zijn om ook zoiets te doen’. Ik deed eerst de basiscursus van een week en mocht in 2012 met de opleiding beginnen. Het klinkt misschien euforisch, maar de opleiding heeft echt mijn leven veranderd. Door het heen en weer reizen tussen Zwitserland en Nederland was het soms vreselijk zwaar, maar tegelijkertijd was het ontzettend leuk en spannend. We deden ontzettend veel verschillende dingen. Ik wilde alleen maar leren, alles opzuigen wat mijn docenten, die soms veel jonger waren dan ik, me vertelden. Die kennismaking met echte fotografie ging heel diep, voor mij was het echt een ‘trip to my inner self’.
Vanaf het begin had ik het idee dat ik journalistiek wilde fotograferen omdat ik journalist ben. Maar ik had niet echt een idee wat journalistiek fotograferen precies zou betekenen. Dat besef groeide tijdens de opleiding. Ik was als journalist altijd erg geïnteresseerd geweest in mensen aan de rand van de maatschappij en had veel mensen geïnterviewd die het moeilijk hebben en die ik een stem wilde geven. Ik ging op zoek naar de vraag hoe ik dat in fotografie kon vormgeven. Het omslagpunt in die zoektocht was een workshop in Krakau met Patrick Zachmann van Magnum. Die Zachmann was superstreng maar ook supergoed. Ik heb een serie gemaakt over een dakloze man in Krakau. Ik kwam terug met mijn eerste foto’s en Zachmann zei ‘Je composities zijn niet goed. Je denkt er niet over na. Waarom hangt die lamp half in beeld?’ Ik ging weer op pad en kwam terug met mooi gecomposeerde foto’s. Zachmann zei: ‘Dat is een mooie foto. Maar nu moeten we hem nog met inhoud vullen. Want inhoudelijk zegt deze foto nog niks.’ Ik ging nogmaals op pad en liet hem een derde serie zien. ‘Nu heb je drie mooie foto’s’ zei hij. ‘De compositie is mooi, het licht is mooi én de foto vertelt een verhaal’. Van Zachmann heb ik geleerd dat je veel dieper moet gaan. Hij leerde me wat die derde stap, het vullen van een foto met inhoud, betekent. Ineens begreep ik ook wat mijn docenten aan de Fotoacademie bedoelden. Tot dan toe was ik vooral bezig met persfotografie. Ik wilde journalistieke verhalen vertellen en was altijd bezig om zoveel mogelijk te laten zien. Ik dacht: als erop staat wat erop moet staan is het een goede foto. Maar echte inhoud is iets heel anders. Daarvoor moet je een paar lagen dieper gaan. Je moet iets voelen, niet alleen iets zien. ”

Rand van de maatschappij

Na de workshop in Polen maakte Patrick Rohr een volgende reis naar het buitenland. Hij zat in het bestuur van een Zwitserse Aids-stichting en kreeg het verzoek om een reportage te maken in een ziekenhuis in Zimbabwe. Opnieuw fotografeerde hij mensen aan de rand van de samenleving. Hij ontdekte dat hier zijn echte passie lag: “Ik wil naar landen waar we wel over horen, maar waar we de mensen achter het grote verhaal nooit zien. Die mensen wil ik in beeld brengen. Enige tijd later hoorde ik dat twee oud-docenten van de academie een reis naar Kiev en Tchernobyl organiseerden. Uiteindelijk heb ik van de ontmoetingen in Oekraïne mijn eindexamenopdracht gemaakt. Ik had een goede fixer en via hem kon ik ontzettend veel mensen fotograferen en interviewen.”De Oekraïne-serie toont een zeer divers gezelschap, van militie-leiders tot een orthodoxe priester en een homo-stel. Na Oekraïne ging Patrick naar Laos en Nepal. Deze laatste serie toont de weg die steeds meer wil inslaan: een multimediale presentatie die zowel journalistieke verhalen, foto’s als video’s bevat. De reportages van Patrick Rohr worden goed ontvangen, en werden onder meer in Zwitserse dagbladen en in Het Parool gepubliceerd. “Ik ben blij met het inhoudelijk commentaar dat ik op mijn series krijg”, zegt hij: “Ik hoor vaak dat ik mensen goed benader en dat het me lukt om een relatie met ze op te bouwen. Daardoor laat ik ze ook altijd zien in hun trots en waardigheid. Ook al leven ze vaak in moeilijke omstandigheden, de mensen op mijn foto’s zijn nooit zielig. Ze zien er altijd trots uit ook al hebben ze niets. Ze zijn positief en willen een stap zetten in hun leven. Ik ben net in Nepal geweest. Ook bij de foto’s die ik daar heb gemaakt is voor mij de relatie het allerbelangrijkst. De kennis van techniek en de camera bepaalt misschien voor 10 of 20 procent het resultaat. De rest wordt puur bepaald door de relatie met de mensen en je ziet op elke foto of die relatie klopt.”

Meer informatie over Patrick is te vinden op zijn website.

Benieuwd of de Fotoacademie ook iets voor jou is? Laat je dan informeren en adviseren en leg je vragen voor aan één van onze opleidingsadviseurs. Meld je hier aan voor een adviesgesprek.