Tweedehands camera’s en objectieven

Dit artikel is geschreven door Dré de Man

Het leek precies op een scène uit een misdaadfilm. Twee mannen zitten in een McDonalds aan een tafeltje, de een heeft een grote tas bij zich. Hij haalt daar een grote lens uit en geeft hem aan de andere man. Die kijkt er niet eens naar en stopt hem meteen in een plastic tas en overhandigt de ander een stapel bankbiljetten. Daarna verdwijnt de koper met het objectief en laat de verkoper in verwarring achter. Nog een scène, deze keer bij een fotograaf thuis. Deze verkoopt een groothoekzoom. Zijn zoontje komt de kamer binnen en wordt er bruusk uitgestuurd, als betrof het een misdaadscène waar geen getuigen bij mogen zijn. De andere man maakt een paar testfoto’s met het objectief en concludeert dat het niet goed is. De verkoper wordt heel erg boos en bedreigt de koper. Deze besluit het vege lijf te redden en verlaat het pand zo snel mogelijk.

Wie met vrienden en kennissen praat over de aankoop van apparatuur via Marktplaats krijgt vreemde verhalen te horen. Maar er zijn ook heel veel prettige ontmoetingen die uitdraaien op een gezellig gesprek tussen fotohobbyisten waarbij dan terloops een lens of camera verkocht wordt.

Waarom

Waarom koop je tweedehands? Nieuwe camera’s en objectieven zijn vrij duur dus het verschil tussen nieuw en tweedehands lijkt al snel vrij groot. Sommige objectieven kun je bovendien alleen tweedehands kopen. Objectieven van veertig en meer jaar geleden hebben vaak een speciale weergave, die je bij nieuwe objectieven niet meer aantreft. Sommige camera’s lopen ook zo ver vooruit op hun tijd dat ze na een paar jaar een koopje zijn. Een goed voorbeeld is de Nikon D800E, een oerdegelijke camera uit 2012 met een 36 megapixel sensor die nog steeds aan de top staat.

Risico’s

Uiteraard zijn er ook risico’s verbonden aan de aankoop van gebruikte apparatuur. Die betreffen vooral drie zaken:

• De prijs
• Oplichting en diefstal
• Technische staat van apparatuur

De prijs

Een objectief van € 1.500,- voor € 1.200 dat er als nieuw uitziet, lijkt een koopje. Maar wat als je daarvoor geen garantie krijgt en geen bonnetje, zodat het alleen na een taxatie kunt verzekeren? Geen goede deal. Soms zie je zelfs dat bij het bieden de prijzen zo ver oplopen dat je net zo goed nieuw kunt kopen. eBay en Markplaats geven goede mogelijkheden om de gemiddelde prijs van een artikel vast te stellen. Maar de nieuwprijs vormt het beste uitganspunt. Trek daar een percentage vanaf voor oud voor nieuw, minimaal 20% en extra percentage voor de grotere waarschijnlijkheid van een reparatie vergeleken met nieuwe apparatuur.

Oplichting en diefstal

Voor het kopen via internet gelden speciale risico’s. In zijn algemeenheid: bel altijd even, meestal krijg je dan een aardig idee van de verkoper. Betaal nooit vooraf, tenzij er een aankoopverzekering is van eBay of Paypal. Betaal nooit via ingewikkelde tussenrekeningen. Spreek niet af in schimmige etablissementen. Ook belangrijk: als iets te mooi is om waar te zijn dan is het ook te mooi om waar te zijn. Vraag ook een bonnetje, voor de verzekering en om te voorkomen dat je gestolen waar koopt. 

Technische staat van apparatuur

Dit is vaak het moeilijkste punt. In het kader hiernaast vind je de belangrijkste zaken waarop je moet letten. Je moet ook een idee hebben van de kwaliteit die je mag verwachten. Sommige objectieven zijn ook in de beste technische staat nog steeds niet heel goed. Andere objectieven zijn zoveel beter dan wat je mogelijk gewend bent, dat je niet merkt dat ze in de ene hoek een heel stuk slechter zijn dan in de andere.

Technische check

• Scherpte is goed en in alle vier de hoeken identiek
• Zoomring en/of scherpstelring en draait goed en gelijkmatig
• Scherpstelmotor/AF-actie werkt
• Scherpstelling klopt, desnoods na AF-fijninstelling
• Diafragma is mooi rond, alle lamellen zijn even groot en de belichting klopt (handmatig testen!)
• Geen schimmel in objectief (schimmel kan ook overgaan op je andere objectieven!)
• Weinig stof in objectief (een beetje is onvermijdelijk, zeker bij oudere objectieven)
• Geen beschadigingen aan lenzen of coating
• Knoppen voor AF, VR/OS en dergelijke werken goed
• Zonnekap, statiefvoeten en ander accessoires zijn aanwezig (zo niet, korting bedingen)

Tips, tops en flops

Bij de aankoop van oudere apparatuur mag je nooit uit het oog verliezen dat de technische ontwikkeling sterk in het voordeel van nieuwe apparatuur werkt. Vooral bij de duurdere merken als Zeiss en Leica is dat iets om op te letten. Bij Nikon en Canon moet je heel goed op de reputatie van het objectief letten. Sommige objectieven voldoen ook nu nog aan de hoogste eisen, andere zijn echt teleurstellend. Pas ook op met internettests uit de tijd dat camera’s nog maar tien of minder megapixels hadden of zelfs alleen maar APS-C. Die geven een heel slechte indicatie van de kwaliteit.

Hoe vermijd je risico’s?

Wanneer je je wil indekken tegen risico, is de aankoop via een gewone fotowinkel of een zaak die gespecialiseerd is in tweedehands apparatuur, een goede mogelijkheid. Je betaalt dan mogelijk iets meer, maar je krijgt wel zekerheid. Je hebt als je via internet bestelt bovendien de mogelijkheid om het artikel binnen veertien dagen te retourneren (als je er voorzichtig mee omspringt). Vaak kun je dan ook apparatuur inruilen zodat je twee problemen in één keer oplost. Een andere manier om je risico’s sterk te verkleinen bestaat uit het beperken van het aankoopbedrag. Zo heb ik laatst uit nieuwsgierigheid voor € 25,- een Zoom-Nikkor 80-200 f/4.5 uit de jaren zeventig gekocht. Ik moest de vatting zelf licht aanpassen, maar in combinatie met een Nikon Z7 met stabilisatie bleek het objectief superscherp. Misschien zijn de aankopen voor een bedrag waar je niets voor hoeft te verwachten ook wel de leukste aankopen. Zo loop je geen risico, en doe je vaak de leukste ontdekkingen.