Saskia Boelsums | Magisch spel met Nederlandse wolken

Tekst: Judith Bakkers | Fotografie: Saskia Boelsums

In eerste instantie had Boelsums niet gedacht aan fotografie, toen ze ging studeren aan de Groningse kunstacademie Minerva. Daarna maakte ze met haar partner Peter Veen, vooral ruimtelijk werk en installaties. Pas toen ze verhuisden naar een monument van de Stichting Het Drentse Landschap, vielen haar de prachtige natuur en de seizoenen op. 'Dat veranderde mijn leven en mijn kijk op het landschap om me heen', kan Boelsums zich herinneren. 'Eerst denk je dat er bijna niets gebeurt. Maar als je elke dag ziet hoe de natuur verandert en de wolken boven je hoofd langsrazen, raak je onder de indruk. Het deed me denken aan de landschappen van oude meesters als Rembrandt, Van Ruysdael en Maris, die in ons collectieve culturele geheugen zitten.'

 

 

Voorspel

De kunstenares kreeg de behoefte om al dat schoons vast te leggen, maar dan met de camera, in plaats van met kwast en canvas. Ze besloot in vier jaar tijd te leren hoe ze met een camera moest omgaan en daarbij haar eigen beleving kon vastleggen. Landschappen fotografeerde ze toen nog niet, maar als een voorspel begon ze met stillevens en portretten. 'Ik moest ontdekken hoe ik licht kon vangen, maar ook hoe ik een onderwerp goed in beeld kon krijgen en waar de scherpte moest liggen.' Ze zette het resultaat meteen op Facebook en kreeg leuke reacties. 'Ik liet mijn ontwikkeling zien en daar hoort ook bij dat er soms een foto tussen zit die niet nog perfect is.' Elke dag poste ze een foto en kreeg daardoor veel volgers. 'Het was een openbaring om als kunstenaar ook het leerproces te laten zien en de reactie van het publiek mee te nemen in dat proces.' Met haar stillevens won ze in 2014 de prestigieuze Young Masters Art Price in Engeland. 

 

 

Keerpunt

Alles veranderde toen ze steeds vaker buitenopnamen maakte van spelsituaties. Toen ze Peter vroeg lange plastic stroken te laten wapperen om zo de snelheid van de wind vast te leggen. 'Bij het bekijken van het resultaat werd mijn oog vooral getrokken naar die zware wolken en het mooie licht op het landschap op de achtergrond. Ik was op slag verliefd op die wolkenluchten en dat is zo gebleven.' Om die gevonden hartstocht ultiem weer te geven, vertrok ze naar Texel. Daar, in de Slufter, vond ze inspiratie naar voorbeeld van Jan Wolkers die zich daar vaak liet vollopen met natuur voor hij in zijn atelier ging. Die foto’s zette ze op Instagram ‘and the rest is history’. Het vinden van de juiste locaties en het juiste moment vereisen veel voorbereiding en geduld. Ze gaat regelmatig terug naar dezelfde plek voor het juiste beeld. 

 

 

Beeld afdwingen

Met haar twee camera’s, een Canon EOS 5DS met een 24-105mm lens en een Canon EOS 5DSR met een 70-200 lens gaat ze naar een locatie en neemt daar talloze foto’s. 'Soms honderden. Vanuit de hand, behalve bij zonsondergang en nachtfotografie. Ik ren heen en weer voor het juiste licht, kleur, vorm en compositie, heuveltje op en heuveltje af, langs het water of juist er ver vanaf. Soms geeft de natuur je een cadeau, maar meestal moet je het volmaakte beeld afdwingen. Dat doe ik onder andere door heel goed de weerberichten bij te houden - ik hou van code oranje en rood voor het perfecte ‘gure’ weer , maar ook door locaties vaker te bezoeken.'

 

 

Op pixel niveau

Op de kunstacademie had Boelsums kennis gemaakt met fotografie en ze had in een donkere kamer leren ontwikkelen. Nu in het digitale tijdperk gebruikt ze zoals alle fotografen een fotobewerkingsprogramma voor oude technieken als doordrukken en tegenhouden. Ze is weken of zelfs maanden bezig om één foto te perfectioneren. 'Op pixelniveau ben ik zeer zorgvuldig bezig om precies het gevoel over te brengen dat ik tijdens het afdrukken had. Zo had ik eens de prachtige laatste zon van een dag gevangen, maar toen ik het terugzag op het computerscherm, hadden de grassprietjes te weinig licht. Die heb ik toen stuk voor stuk lichter gemaakt. Tijdens het bewerken sta ik regelmatig op om de foto van een afstandje te bekijken, net zoals een schilder zou doen. De juiste foto selecteren en daar dan de juiste emotie in herkennen, is de helft van het proces.'

 

 

Eer

Boelsums werkt in principe niet in opdracht, tenzij ze volledig de vrije hand krijgt. 'Ik ben beeldend kunstenaar met een fototoestel.' De natuur en de seizoenen zijn en blijven - net als bij haar illustere voorgangers - haar grootste inspiratiebron en ze ervaart dat als een onuitputtelijke bron van schoonheid en intense beleving. Ze schopte het met haar landschapsfotografie onder andere tot Kunstenaar van het Jaar (2020) en diverse musea hebben haar werk in de collectie opgenomen. Dit jaar wordt een van haar foto’s getoond in de topstukken tentoonstelling Labyrinthia van het Drents Museum in Assen. 'Ik vond met name de uitverkiezing tot Kunstenaar van het Jaar een hele eer, omdat de uiteindelijke keuze in een paar rondes bepaald wordt door samenspel van zowel het publiek als een vakjury.' In haar beginperiode deed Boelsums mee aan streng geselecteerde wedstrijden. Dat vindt ze voor beginnende kunstfotografen nog steeds een goed idee. 'Daardoor leer je kritisch naar je werk te kijken. En door goed naar het werk van winnaars te kijken en de jurymotivatie serieus te nemen, ontdek je waar je jezelf nog kunt verbeteren.'

Sinds 2013 richt Saskia Boelsums zich volledig op fotografie. In 2014 won ze de Young Master Art Price en exposeerde onder andere op de KunstRai (2016), Fotofestival Naarden (2017) en in steden als Moskou, Londen, New York  en Berlijn. Boelsums maakt meestal geen werk in opdracht, maar toen ze werd gevraagd door het Teylers museum in Haarlem om foto’s te maken geïnspireerd door Constable, zei ze van harte ja. Drie foto’s schitterden naast de landschappen van de Engelse schilder tijdens diens tentoonstelling. Het werk van Saskia Boelsums is doorlopend te zien bij galerie ZERP Rotterdam, op kunstbeurzen en onder andere van 4 juli tot en met 15 september 2024 in Stadtmuseum Schleswig in Duitsland. Website: www.saskiaboelsums.nl

 

Dit is een artikel uit DigifotoPro 2.2024 Lees hem hier digitaal