DIGIFOTO Pro Awards

Review: Panasonic lumix S1R

13 september, 2019 - 16:01

Door: Redactie DIGIFOTO Pro 3391

De aankondiging op de Photokina 2018 van de ontwikkeling van full frame-camera’s viel vrijwel samen met de aankondiging van de samenwerking van Panasonic, Leica en SIGMA op het gebied van de vatting voor spiegelloze camera’s. Sindsdien heeft Panasonic ons negen maanden lang in onzekerheid gelaten, maar nu ligt de Panasonic Lumix S1R toch in de winkels. Is het Panasonic gelukt om een alternatief voor de drie grote partijen te produceren?

Op de Photokina onthulde Panasonic al plannen die heel erg leken op de huidige camera’s en objectieven. Bovendien bestond er al een lange samenwerking met Leica en de Leica SL sinds 2015. Deze camera heeft duidelijke overeenkomsten met de Panasonic Lumix S1R. De samenwerking met Leica en Sigma op het gebied van de L-vatting zal de Panasonic full frame-camera’s mogelijk gemaakt hebben. Enerzijds drukt dat de ontwikkelkosten van objectieven – er komt immers een flink aanbod van Sigma en van Leica – en anderzijds geeft dat de consument het gevoel dat het geen systeem is waarbij je het gevaar loopt dat het een doodlopende tak van de camera-evolutie zal blijken te zijn.

Groot alternatief

De grootte van de behuizing van de Panasonic Lumix S1R lijkt verdacht veel op die van de Leica SL. Net als bij Nikon en Sony is er een versie met 24 megapixels en een met hoge resolutie, 47 megapixels. Wat Panasonic verder te bieden heeft is vooral een uitstekende elektronische OLED zoeker (5.76 miljoen beeldpunten), en volledige weerbestendige camerabehuizing, 4k 60p video, 10 bit HLG, één XQD , één SD-kaartsleuf en een extra batterijhouder.

Dat zijn op het eerste gezicht de belangrijkste specificaties, maar er is meer. De sensor is geen BSI-sensor, maar Panasonic past naar eigen zeggen andere technieken toe om de lichtgevoeligheid op te voeren en heeft voor een grotere roodgevoeligheid gezorgd. Bovendien heeft Panasonic eigen asferische lenzen op het color filter array.

Sensor van de Panasonic Lumix S1R

Panasonic maakt niet bekend wie de sensor geproduceerd heeft, maar het meest waarschijnlijk is dat hij uit eigen huis komt. In het lab blijkt hij een goed figuur te slaan. De dynamiek is net iets minder goed dan van de beste concurrenten, maar het verschil is maar 0.6 stop. De prestaties bij hogere ISO-waarden zijn net iets beter. Kennelijk past Panasonic in de donkerste partijen ruisonderdrukking op de sensor toe. De extra roodgevoeligheid gaat in ieder geval niet ten koste van de kleurweergave, want die is prima. In de fotopraktijk blijkt ook dat je er vrijwel net zo mee kunt werken als met de camera’s van de concurrentie, als het gaat om contrast- en kleurverwerking. Wel is het zaak om bij landschapsopnamen de camera te behandelen als 64 ISO, maar dat geldt voor sommige andere modellen ook.

De marketing spreekt ook van een zeer groot voordeel op het gebied van resolutie. Dat heeft dan betrekking op de High-Resolution Mode. Daarbij maakt de camera snel achter elkaar acht opnamen, die dan samengevoegd worden tot een resultaat van maar liefst 187 megapixels. Dat klinkt uiterst indrukwekkend maar net als bij soortgelijke systemen van de concurrentie is de praktische waarde beperkt. De resolutie van de objectieven is namelijk met name in de hoeken niet op dat soort megapixel aantallen toegesneden.

Autofocus

Op het gebied van autofocus gaat Panasonic zijn eigen weg met het Depth From Defocus systeem. Anders dan de systemen van Sony, Nikon en Canon is het contrastgebaseerd. Bijzonder is dat het al na een korte beweging op basis van kennis over het L-vatting-objectief ziet welke kant hij op moet bewegen en hoe snel. Daardoor wordt het bekende aarzelen van contrastgebaseerde systemen voorkomen. Panasonic gebruikt nu ook kunstmatige intelligentie om eye-AF en onderwerpherkenning mogelijk te maken. Het is in dit stadium moeilijk om een definitief oordeel erover uit te spreken omdat je mag verwachten dat er de komende jaren nog wat updates zullen volgen.

De Panasonic-marketing gebruikt de term DFD (depth from defocus) voor de autofocus. Die werkt met 480 bps en kan – als alles goed uitpakt - in 0,08s scherpstellen. Maar het klopt ook in die zin dat het systeem sterker afhankelijk is van de hoeveelheid licht die er op de sensor valt dan fasegebaseerde systemen. In de praktijk komt het erop neer dat het Panasonic-systeem het heel goed doet met veel licht en bij gemiddeld licht met lichtsterke objectieven. Bij weinig licht en f/4 komen de grenzen van het systeem in zicht. Bij het gebruik van de S-X50E is het behalen van waarden van -3EV bij f/1.4 mogelijk. Het volgen van onderwerpen in continue Af gaat vrij goed maar daarin blinkt de camera niet uit. Al met al een AF-systeem dat afhankelijk van de omstandigheden erg goed, of wat minder presteert. Voor de meeste gebruikers zal het AF-systeem goed voldoen.

Video

Panasonic was altijd sterk op video-gebied. Op dit punt biedt de Panasonic Lumix S1R 4k 60p en dat is in dit segment uniek. Geen RAW – en tot nu toe is er ook geen aankondiging van de ontwikkeling ervan. Vreemd want wanneer de hardware 4k 60 p aankan, zou je verwachten dat RAW ook mogelijk moet zijn. 10 bit HLG en 4:2:2 log zijn ook aantrekkelijke punten. AF voldoet voor video ook goed. Kortom: als videocamera is het een waardevolle aanvulling op m43-cameras van Panasonic. Het grote formaat is voor video ook prettig. Het zustermodel is uiteraard wat beter in video. Prettig is dat de crop bij 4k vrij klein is, maar 1.09x.

HLG

We zagen al dat de camera het wat betreft dynamiek goed doet. Wie zijn foto’s echter op Panasonic-tv’s wil afspelen – en dat wordt met 4k en 8k steeds aantrekkelijker – kan bij Panasonic nog op een extra ondersteuning rekenen. Het HLG-protocol dat bij film én foto’s werkt, kan dan de foto’s met extra veel contrast maar ook met voldoende doortekening laten zien – in 8k.

Conclusie

Panasonic zelf zegt dat het de Panasonic Lumix S1R wilde laten aanvoelen als een fotocamera. Met deze eerste full framecamera is Panasonic hier opmerkelijk goed in geslaagd. Het is weliswaar een spiegelloze camera, maar hij voelt aan als een reflex. Je kunt hem heel goed vasthouden, ook met zwaardere objectieven en er is veel ruimte voor knoppen en die zijn bovendien tot op grote hoogte configureerbaar. Je krijgt de indruk dat Panasonic goed naar de concurrentie gekeken heeft en zijn best gedaan heeft om ergonomische alles net een beetje beter te doen. Of dat gelukt is, is vooral een persoonlijke zaak. In ieder geval is het een camera waarmee je prima kunt werken zonder eerst uren de gebruiksaanwijzing te bestuderen. De uitstekende zoeker moet je misschien ook tot de ergonomie rekenen. Het is verder natuurlijk een kwestie van persoonlijke voorkeur maar door de keuze voor dit formaat in combinatie met de prima sensor heeft Panasonic in ieder geval een eigen positie op de markt ingenomen.