Interview: Andrea Gjestvang

Op 22 juli 2011 richtte de 32-jarige Anders Breivik een bloedbad aan op het Noorse eiland Utøya waar honderden jongeren aan een jeugkamp deelnamen. 69 personen vonden de dood. Fotografe Andrea Gjestvang onderzocht in haar serie 'One Day in History' hoe het drama de overlevende jongeren heeft veranderd en hoe het ze sinds die dag is vergaan. Andrea, die nog steeds contact heeft met de jongeren die ze voor haar lens nam, antwoordt openhartig op onze vragen.

Foto © Andrea Gjestvang

Om bij het begin te beginnen: hoe gaat het met je?
'Ik ben heel blij en opgewonden. Ik wist dat ik categoriewinnaar zou zijn, maar deze prijs had ik echt niet aan zien komen! In eerste instantie was ik helemaal overdonderd en ik denk dat het nog steeds een beetje tot me door moet dringen. Maar het is fantastisch en ik ben erg trots.'

Je serie heeft een nogal heftig onderwerp, hoe is het om juist daar een prijs mee te winnen?
'Ik blij met de erkenning van de jury en tegelijkertijd vind ik het heel erg dat deze foto's bestaan en de gebeurtenis heeft plaatsgevonden. Maar het is gebeurd en ik denk dat het belangrijk is dat door deze wedstrijd de verhalen van de slachtoffers de wijde wereld in worden gebracht. Mensen zeggen geraakt te zijn door de foto's en aan het denken te worden gezet. Dat is het belangrijkste van de wedstrijd denk ik.'

Wat maakte dit drama onderwerp van je serie?
'Ik werkte al aan een reportage over de gebeurtenis voor een lokale krant. Ik had het gevoel dat ik verder kon met het onderwerp, maar voor die reportage kon ik niet echt de diepte in. In de media werd er natuurlijk veel geschreven over de gebeurtenis, maar ik wist ook dat er een moment zou komen dat andere nieuwsfeiten de aandacht zouden opeisen. Het drama was voor de slachtoffers echter nog lang niet voorbij. Dat deed me besluiten er een langere serie aan te wijden.'

Je schoot de serie niet digitaal, waarom niet?
'Ik koos ervoor om analoog te werken omdat het me de mogelijkheid gaf er een 'slow journalism'-project van te maken. De dag was voor iedereen een grote schok, ook voor mij was het verschrikkelijk. Het project was een manier om met de gebeurtenis te om te leren gaan en het hielp om er veel tijd voor te nemen. Met analoge fotografie word je daartoe gedwongen.'

Hoe verhoudt deze serie zich tot je andere werk?
'Het is anders, maar ze zijn wel met elkaar verbonden. Mijn eerdere werk is wat traditioneler, wat meer documentair. Ik hield me bezig met mensen en plekken die in afzondering leefden. Ik bezocht ontoegankelijke gebieden als het uiterste noorden van Noorwegen en Groenland. In 'One Day in History' is het niet zozeer de plek, maar zijn het de mensen en situaties die ontoegankelijk zijn. Die afzondering is het gemeenschappelijke element in mijn werk.'

In de tijd dat je met het project bezig was, was je ook zwanger. Hoe was dat?
'Op het moment dat ik met het project begon ontdekte ik dat ik zwanger was. Dat was niet zo gepland en het voelde soms vreemd; ik focuste me op dood en verwondingen terwijl er nieuw leven in mijn groeide. Dat zette me wel aan het denken. Toen het project eenmaal klaar was, was ik opgelucht en blij dat mijn grootste aandacht nu uitging naar de baby. Ik had echt iets nodig om mijn gedachten te verzetten en het was heel moeilijk geweest om direct met een nieuw project te beginnen. Je vindt niet snel een onderwerp dat net zo belangrijk is.'

Het werk van Andrea en de andere winnaars is tot 12 mei te zien in Somerset te Londen. Op www.worldphoto.org vind je het werk van alle winnaars.