Introductie Nikon Z 8: De Z 9 voor (bijna) iedereen

Lees ook: Nikon lanceert videoserie met Nikon Z 8

De introductie van de Z 9 was voor Nikon en zelfs voor de camera-industrie als geheel een hoogtepunt. Het was het moment waarop spiegelloze camera’s definitief volwassen werden. Het ontwerp was op vele punten zijn tijd zo ver vooruit dat nu, bijna anderhalf jaar later, er geen camera is die net zo consequent ontworpen is om het hoofdstuk van de DSLR’s af te sluiten. Het was een belangrijk moment voor Nikon en voor de camera-industrie en voor professionele fotografen – en voor een vrij selecte groep van gevorderde amateurs. Maar het grootste deel van de markt vraagt om net een ander type camera: kleiner en goedkoper.

Dus was er vanaf het begin de roep om een Nikon Z 8: een camera met alle voordelen van de Z 8 in een kleiner en goedkopere body. Die was niet ongegrond, want er was een precedent. In juli 2007, iets minder dan een jaar na de revolutionaire Nikon D3 (de eerste fullframe digitale camera met weinig ruis en zonder problemen in de hoeken van het beeld bij groothoeken) had Nikon de D700 geïntroduceerd. Zo konden kopers van de voordelen van de D3 genieten in een compactere en goedkopere vorm. Maar De D700 was geen volwaardige vervanger van de D3. Hij had wel dezelfde sensor en hetzelfde AF-systeem maar was nog steeds duidelijk minder snel, zelfs met battery-pack.

Lees ook: Nikon lanceert Z 8, het compacter broertje van revolutionaire Z 9

Geen D700

De verwachting was dat de Z 8 een soort D700 zou worden: veel goeds van de Z 9 maar toch op enkele belangrijke punten net wat minder goed en/of snel. Zo doen de meeste camerafabrikanten het namelijk, want op die manier voorkom je kannibalisatie. De goedkopere camera kan namelijk de duurdere camera als het ware opeten, wanneer hij een belangrijk deel van de markt voor het topmodel opslokt. 

Nu de Z 8 geïntroduceerd is, weten we dat Nikon anders beslist heeft. Mogelijk heeft Nikon gedacht dat een Z 8 van Z 9-niveau uiteindelijk beter is voor de omzet en het aanzien van het merk – of misschien heeft Nikon als technisch gedreven bedrijf simpelweg besloten dat dit technisch gezien de meest logische beslissing is. Waarschijnlijk allebei.

Tot grote verrassing van velen blijkt de Z 8 dus geen baby-Z9 maar een volwaardige Z 9-variant in een kleinere body. Dat biedt zowel voor Nikon als voor de kopers grote voordelen:

• Duidelijkheid. Niemand hoeft zich af te vragen wat de verschillen met de Z 9 zijn. Er zijn er maar twee die iedereen meteen begrijpt: een kleinere body en (dus) een kleinere batterij. De gevolgen van de miniaturisering zijn dus heel klein, zoals we hierna zullen zien. 
• Universaliteit. Een van de vele sterke punten van de Z 9 was, dat hij zowel een behoorlijk grote resolutie had, als qua scherpstelling en beeldfrequentie enorm snel was. Precies deze voordelen heeft de Z 8 ook. Je hoeft je dus niet af te vragen of je in de toekomst de nadruk gaat leggen op vogel- of sportfotografie, portretten, reportages, landschappen, video, of op wat dan ook: de camera blinkt uit in alles. Maar door de kleinere body en de iets lagere prijs is deze camera nog universeler dan de Z 9.
• Specificaties en andere pluspunten. Wanneer je de Z 8 vergelijkt met de usual suspects, de concurrerende modellen van Canon en Sony, biedt hij de specificaties van een duurder model, namelijk van de Z 9. In de bekende vergelijkende tabellen scoort de camera op de essentiële punten (resolutie, snelheid, video-specificaties) ontzettend goed. Combineer je zo’n tabel dan met de andere voordelen, dan lijkt de camera zelfs onverslaanbaar – zie hierna.
• Video. Deels moeten we scharen onder de specificaties, maar de video-specificaties van de Z 8 zijn zo goed, dat dit een apart groot voordeel van de Z 8 is. Combineer het met de kleinere body en de AF die zonder follow focus-systemen kan, en je hebt een ideale kleine videocamera waar je geen rig bij nodig hebt. Dat Nikon ondanks de kleinere body toch heel lange opneemtijden heeft kunnen realiseren in 8 k, maakt de camera ook in dit aspect echt vergelijkbaar met de Z  9.
• Toekomstgerichtheid. De Z 8 is qua specificaties als het ware de tijd voor. Je hoeft niet na te denken of je de aankoopbeslissing uitstelt, want de camera heeft nu al alles wat je wil.
• Degelijkheid en standaardisatie van onderdelen. De camera heeft net als de Z 9 geen mechanische sluiter. De camera heeft dus een vrijwel oneindige mechanische levensduur. Verder bestaat de camera’s vrijwel geheel uit dezelfde onderdelen als de Z 9. Dat betekent dus: de ingebouwde degelijkheid van het superprofessionele topmodel en schaal- en andere voordelen bij inkoop en productie en zelfs in het onwaarschijnlijke geval van reparatie. 

De Nikon Z 8 in detail

Veel mensen kennen de Z 9 in grote lijnen, maar het kan geen kwaad na meer dan een jaar de techniek ervan nog eens kort toe te lichten ne tegelijk te kijken welke mogelijke verschillen er zijn met de Z 8.

• De beste AF op de markt met superieure beeldherkenning
• 45 MP stacked sensor met parallelle dataverwerking in verschillende kanalen: grote voordelen bij beeldherkenning ten behoeve van scherpstelling, het wegschrijven van opnamen, als bij het weergeven van de beelden in de zoeker
• Elektronische zoeker zonder vertraging of black-out
• Supersnelle elektronische sluiter: zeer hoge snelheden, geen verslijt en de mogelijkheid om foto’s te maken vóórdat je afdrukt, dus in het verleden
• Beste lensvatting waarvoor nu al een zeer uitgebreid aanbod bestaat van objectieven van unieke kwaliteit en specificaties dat voortdurend uitgebreid wordt.

Terug naar de specificaties

Dat klinkt allemaal een beetje te mooi om waar te zijn. Maar we hebben het hier toevallig over de een variant van de op dit moment beste camera op de markt. Dan krijg je natuurlijk al snel dat het ook voor een reviewer een erg positief verhaal wordt, het is moeilijk om niet enthousiast te zijn, als je naar de specificaties kijkt. 
Bij een camera als de Z 8, die zoveel voordelen biedt, is het voor de duidelijkheid beter om te kijken naar de punten waarop hij mogelijk minder goed is dan de concurrentie. Als we weer teruggaan naar de bekende lijstjes met specificaties van de Z8 en concurrerende modellen, dan valt allereerst vooral één ding op: de Z 8 wordt vaak met duurdere camera’s vergeleken zoals de Sony a1. Dat is op zich een sterk punt. Maar op twee punten scoort hij minder goed: de zoeker en de batterij.

Zoeker

Volgens de specificaties zijn de zoekers van enkele andere camera’s beter: ze hebben meer beeldpunten. Maar het is erg moeilijk om vast te stellen, wat daar nu het precieze voordeel van is. Ik ben niet in staat het verschil te zien en ik heb na een operatie (!) een beter dan gemiddeld gezichtsvermogen. Bovendien geldt voor zoekerbeelden hetzelfde als filmbeelden: het zijn bewegende beelden die je niet met de dezelfde scherpte kunt waarnemen als een stilstaand beeld. De zoeker van de Z9 en Z 8 is juist weer beter doordat niet alleen de verversingssnelheid maar ook en vooral de verwerking van de gegevens in de camera zelf zoveel sneller is. Kortom: de zoeker is eerder een voordeel. Maar niemand kijkt op dezelfde manier, dus je zou kunnen zeggen: het is per saldo in ieder geval geen nadeel.

Batterij

Een ander punt waar de Z 8 het minder goed doet in de lijstjes, en waar DSLR-gebruikers mogelijk tegenaan hikken, is het aantal opnamen per batterijlading. Maar hier zijn de specificaties en dus CIPA-cijfers om twee redenen erg misleidend. De eerste is, dat het eerste CIPA-cijfer (en daar kijkt iedereen naar, zelfs op de redactie van DPR!) van nul en generlei waarde is. Dat is namelijk het cijfer als je fotografeert zoals je dat met een mobiele telefoon doet. Zo fotograferen alleen totale beginners en anderen alleen in uitzonderingsgevallen. Het tweede cijfer is het enige dat mogelijk van belang zou kunnen zijn: dat heeft betrekking op fotograferen die in staat zijn de zoeker van een camera te vinden. Op het eerste niet-relevante cijfer scoort de Z 8 aanzienlijk slechter dan de Canon R 5 (340 vs. 490 opnamen). Maar kijk je naar het tweede cijfer, dus naar de praktijk waarin je door de zoeker kijkt, dan haalt de Z 8 juist méér opnamen uit een batterijlading dan de R 5 (330 vs. 320)! (Niet dat dat verschil belangrijk is, maar waar het om gaat is: zelfs volgens de  officiële specificaties doet de Z 8 het prima.) 
Maar we zijn nog niet klaar met het CIPA-verhaal. De tweede rede is dat ook het tweede CIPA-cijfer tamelijke tot verschrikkelijk belachelijk  is . (Deels ook tragisch, want ze zijn het gevolg van machtspolitieke machinaties binnen de organisatie.) Het heeft namelijk geen enkele relatie met de  fotografische realiteit. (Datzelfde zien bij de VR-cijfers overigens.) Het punt is: juist in situaties waarin je heel veel opnamen maakt (vogels, sport, reportages) halen spiegelloze camera’s vaak verbazingwekkend veel opnamen uit één batterijlading. Maar de CIPA-test houdt zich daar niet mee bezig, die doet het omgekeerde, hij laat de camera voortdurend aan om dan vooral géén foto’s te maken. 
Maak je een flinke serie met serieopnamen, dan is het verschil met DSLR’s erg klein. (Je moet natuurlijk wel de camera laten staan op zoekerprioriteit.) Ik werk al jaren met verschillende Z  6 en Z 7-camera’s (die dezelfde batterij hebben als de Z 8 en vrijwel hetzelfde energieverbruik) en modellen van andere merken en maak vaak meerdere duizenden opnamen achter elkaar en heb soms wel een tweede batterij gebruikt maar nooit een derde. Bij de Z 9 ben ik er zelfs nooit in geslaagd ook maar één batterij op éen dag leeg te maken.

Lees ook: Tot € 700,- kassakorting bij Nikon

Prijs

Blijft over: de prijs. Dat is in de vergelijkende lijstjes eerder een voordeel, maar laten we eerlijk zijn: het gaat om een camera in de bovenste middenklasse. In vergelijking met andere Nikon-camera’s valt de prijs echter mee: je betaalt ongeveer drie kwart van de prijs van een Z 9 en je krijgt wel duidelijk meer dan 75% van de voordelen van een Z 9. Gezien de te verwachten vraag en de inflatie is het de vraag of het verstandig is om erop te gokken dat de prijs van de Z 8 gaat zakken, dus ook in die zin is de prijs heel redelijk. Je kunt hem ook vergelijken met de die van D850 – sowieso zullen er heel wat D850-gebruikers zijn die overwegen een Z 8 aan te schaffen. Natuurlijk is de D850, nu de opvolger er is, goedkoper (ongeveer een derde). Maar vergelijk je de prijzen bij introductie dan zie je dat de Z 8 als je de inflatie incalculeert dezelfde prijs heeft als de D850 bij introductie. En als we de vergelijking met de D850 toch maken: je krijgt een veel snellere camera met een veel betere AF, veel betere objectieven en veel betere video die bovendien toekomstgericht is, dus die keus lijkt me overduidelijk. 

Conclusie Nikon Z 8

De Nikon Z 8 biedt op vrijwel alle punten voordelen tegenover zowel de concurrentie als tegenover de camera die hij voor een grote groep zal gaan vervangen: de Nikon D850. Vergeleken met de Z 9 is het een uiterst interessant compact alternatief: beide camera’s zijn zeer aantrekkelijk maar ze hebben het ene model is voor sommige situaties net wat geschikter. De Z 8 komt ook op een ideaal moment voor Nikon: het objectievenpalet is vrij compleet en van unieke kwaliteit en samenstelling. De Z 8 zou wel eens de camera kunnen worden die de marktaandelen van de drie grote merken definitief in het voordeel van Nikon verschuift. 

Info: nikon.nl