Nikon Nikkor Z 24-70mm f/4 S

Een standaardzoom is vaak het eerste objectief dat bij een nieuwe camera aangeschaft wordt. Vrijwel altijd wordt het ook in combinatie met een camera voor een lagere prijs aangeboden. Zo ook de Nikon Nikkor Z 24-70mm f/4 S. Als apart objectief heeft het een adviesprijs van € 1099,-, in combinatie met een Nikon Z7 of Z6 ongeveer de helft. Als we het vergelijken met andere Nikon standaardzooms, dan komen de 24-70mm f/2.8 en de 24-120mm f/4 in aanmerking. Je kunt ze niet helemaal vergelijken, want de f/2.8-zoom is een stop lichter en 24-120mm heeft iets meer bereik. De f/2.8 weegt 900 gram, de 24-120 710 gram, terwijl de Z Nikkor exact 500 gram op de weegschaal brengt. Bij de lengte zien we iets vergelijkbaars. De f/2.8 heeft een lengte van 133 millimeter, de 24-120 is 103.5 millimeter lang,  de 24-70mm f/4 88,5 millimeter. In combinatie met een Z7 of een Z6 is het objectief nog kleiner, want de afstand van het objectief tot de sensor is nog 30mm kleiner.

Wat omvang betreft, maakt het objectief de beloften dus waar. Zeker ook in combinatie met de camera kunnen we spreken van een compact en licht geheel. Kijken we naar de opbouw, dan is die in grote lijnen vergelijkbaar met de 24-70mm f/2.8, al is er minder ED-glas gebruikt. We zien veertien elementen in elf groepen, waarbij één ED-element, één asferisch ED-element en drie gewone asferische elementen. Er zijn twee belangrijke verschillen. Aan het einde van het Z-objectief vinden we een sterk gekromd concaaf (negatief) element, dat ervoor zorgt dat de lichtstralen het objectief vrijwel parallel verlaten. Dat moet ook wel, want, en dat is het tweede verschil, het bevindt zich erg dicht op de sensor. Nikon heeft in diverse gesprekken en brochures aangegeven, dat de Z-serie vooral beter gaat scoren op het gebied van rand- en hoekscherpte. De nieuwe vatting maakt dat mogelijk. In het geval van de 24-70mm f/4 gaat het dan vooral om de zeer kleine afstand tussen het laatste element en de sensor. Het element op zich zou nog net in de F-vatting gepast hebben. Dat geeft echter ook aan waar Nikon naartoe wil: bij een iets grotere lichtsterkte zou de oude vatting op beide dimensies tekort geschoten hebben, nu alleen in de afstand tot de sensor.

Het objectief schuift in om het extra compact te maken tijdens het transport. Dat is even wennen: zet je de camera aan, dan krijg je een foutmelding, maar de camera zegt wel duidelijk dat je aan de zoomring moet draaien. Het objectief heeft geen vergrendelingsknop, maar biedt wel een zeer duidelijke weerstand.

De zoomring draait iets zwaarder dan bij F-objectieven en voelt ook anders aan. De weerstand van de zoomring is opvallend constant over het gehele bereik. Ondanks het feit dat het hele objectief uitschuift bij het zoomen, lijkt het goed bestand tegen vallen of stoten. Het maakt hoe dan ook een zeer professionele indruk. Kennelijk heeft Nikon de constructie veranderd ten opzichte van de andere zooms om deze extra stevigheid te geven. Uiteraard is het objectief spatwaterdicht en het voorste element heeft een vuil- en waterafstotende fluorine-coating, zoals we tegenwoordig wel bij meer objectieven zien. De handmatige scherpsteling is  ‘focus by wire’, elektronisch dus, maar voelt vrij exact aan. Automatisch scherpstellen gaat zeer snel. Er is bij het filmen geen sprake van ‘wobbling’ (stoten of aarzelen), de scherpstelling is nu vooral heel gelijkmatig. Je kúnt met dit objectief dus goed automatisch scherpstellen bij film.

In het gebruik is het objectief bijzonder prettig. Het werkt uitstekend samen met de Nikon Z7 (en dus ook met de Z6) en het levert – in ieder geval afgaande op het zoekerbeeld – uiterst contrastrijke beelden op met fraaie kleuren. Op zich zijn de goede prestaties geen verrassing, want de MTF van het objectief is een stuk beter dan die van de 24-70mm f/2.8 en in nog sterkere mate dan die van de 24-120mm. De MTF’s suggereren dat met name de scherpte van het nieuwe objectief in de hoeken veel beter is, in ieder geval bij volle opening. Maar MTF’s – zeker die van fabrikanten – zijn van een beperkte voorspellende waarde, dus gaan we kijken hoe het objectief het in de LAB-test doet.

LAB

In het lab denk ik eerst dat er een fout in de test zit. Bij ieder getest objectief tot nu toe zit er namelijk een flink verschil tussen de hoekscherpte en de centrumscherpte. Bij zeer goede objectieven bedraagt dat verschil ongeveer 10%, bij de mindere goden ook wel twintig procent of meer. Dat is op zich logisch, want vrijwel alle beeldfouten nemen toe met de beeldhoek, dus naar de rand van het beeld. Bij de eerst gekozen testbrandpunstafstand  - 35mm -  is dat bij dit objectief echter niet het geval. Een vergelijking met mijn 35mm f/1.4G bevestigt echter dat deze score te danken is aan het objectief en niet aan de camera-body. De Nikon Nikkor Z 24-70mm f/4 S is bij volle opening vrijwel net zo goed als de 35mm f/1.4 bij f/5.6-f/ 8 en bij f/6.3 in de hoeken net zo goed als in het centrum. Goed, bij 35mm val ik ook wel met mijn neus in de boter, want daar scoort het objectief het best. Bij 24mm is het objectief het minst goed, maar ook daar scoort het beter dan vrijwel alle andere objectieven. Op 70mm is het ook iets minder goed dan bij 35mm. De tendens is echter overal hetzelfde: bij volle opening is er meteen een uitstekend contrast over het gehele beeldveld, dat met diafragmeren nog minimaal beter wordt. De scherpte is ook al uitstekend over een groot deel van het beeld en meteen al erg goed aan de randen en in de hoeken. Bij f/6.3 – dus na net iets meer dan één stop diafragmeren – wordt de scherpte ook in de uiterste hoeken uitstekend. Bij 24mm worden dan waarden bereikt zoals we die van de beste andere objectieven kennen, in het midden van het bereik worden waarden bereikt die precies even hoog zijn als in het centrum. Kennelijk is het objectief dus zo goed, dat de sensor de scherpteverschillen tussen hoek en centrum niet kan weergeven.

Conclusie

Deze eerste vertegenwoordiger van de nieuwe generatie (Nikon-) objectieven voor spiegelloze camera’s met grote vatting scoort verbazingwekkend goed. Het wekt zeer hoge verwachtingen voor de rest van de serie. De prijs van het objectief is gezien de prestaties prima. In combinatie met een camerabody biedt dit objectief zelfs exceptioneel veel waar voor het geld.

Beoordeling Nikon Nikkor Z 24-70mm f/4 S

Getest in DIGIFOTO 5.2018

Beeldkwaliteit: 8
Bediening: 8     
Behuizing: 8      
Prijs / kwaliteit: 8

Specificaties Nikon Nikkor Z 24-70mm f/4 S

Adviesprijs € 1.099,-
Brandpuntafstand 24-70 mm    
Aantal diafragmabladen 7 (afgerond)
Maximaal diafragma f/4
Lengte 88,5 mm
Breedte 77,5 mm
Gewicht 500 g
Opbouw (elementen/groepen) 14/11
Kortste scherpstelafstand 0,30 m
Lensvatting Nikon Z
Info www.nikon.nl