Spiegelreflex versus mirrorless - is er toekomst voor de spiegelreflex?

De spiegelreflex is altijd synoniem geweest voor professionele fotografie op kleinbeeld formaat, iets wat we tegenwoordig fullframe noemen. Het grote voordeel van een spiegelreflex is, dat het beeld wat je door de zoeker ziet ook daadwerkelijk op de film / sensor valt. Je kijkt via een spiegel namelijk recht door het objectief heen. Dit maakt het maken van een compositie makkelijker, het richten van een camera intuïtiever, zeker met tele-objectieven, en je hebt de mogelijkheid om de scherptediepte te controleren bij kleinere lensopeningen (door middel van de scherptediepte controle knop). Dit zijn allemaal voordelen die de spiegelreflex tot werkpaard van de fotografie hebben gebracht.

Overbodige spiegel door nieuwe technieken

Met de nieuwste digitale technieken zijn er nu dingen mogelijk die vroeger als sciencefiction werden beschouwd. De komst van LCD en OLED schermpjes hebben grenzen verlegd waarbij het mogelijk is geworden om het beeld dat op de sensor van een camera valt niet alleen op het scherm achter op de camera af te beelden, maar ook op een kleine scherm dat in een zoeker verwerkt zit. Belangrijk daarin is de snelheid waarbij dat scherm ververst wordt. Juist dit gaat tegenwoordig zo snel dat het lijkt alsof je door een normale optische zoeker kijkt in plaats van naar een scherm.  Omdat dit zo goed gaat lijkt de spiegel in de spiegelreflex overbodig geworden.

Kwaliteit vs kwaliteit

Is de kwaliteit van een foto uit een mirrorless camera beter dan de spiegelreflex? Het antwoord daarop is met een heel simpele ‘nee’ te beantwoorden. De kwaliteit hangt niet af van de soort camera, de aan- of afwezigheid van een spiegel, maar van de sensor en het objectief dat gebruikt wordt. Natuurlijk zitten er verschillen tussen de verschillende sensoren die in gebruik zijn, maar die kwaliteitsverschillen zijn niet voorbehouden tussen de twee soorten camera’s. Je kunt er gewoon vanuit gaan dat zowel mirrorless als spiegelreflex beiden perfecte beelden afleveren.

Voordelen en nadelen

Alles komt uiteindelijk neer in de voor- en nadelen van de camera. En die zijn voor beide soorten heel anders. Het is dan een kwestie van langs elkaar neerleggen en afwegen. Laten we er een aantal opnoemen.

• Formaat: een spiegelreflex is vaak groot en lomp, een mirrorless klein en compact. Het gewicht is daarom veel lager waardoor het allemaal veel makkelijker mee te nemen is, en onopvallender.
• Objectieven: de keuze aan brandpunten voor een mirrorless is vaak kleiner dan voor een spiegelreflex, hoewel dit verschil met tijd steeds kleiner zal worden
• Batterijen: omdat er meer elektronica gebruikt wordt bij een mirrorless zal er meer capaciteit nodig zijn van een batterij. Tel daarbij op dat de camera’s kleiner zijn, en dus minder ruimte hebben voor een accu, zal er veel minder lang met een batterij gefotografeerd kunnen worden. Raeserve batterijen zijn dus alleen maar belangrijker
• Snelheid van de AF: de snelheid van de AF en de mogelijkheden tot het volgen van bewegende onderwerpen zonder dat de scherpstelling er langs zit is bij de spiegelreflex beter.
• Geluid: door het ontbreken van een spiegel zal de mirrorless veel stiller zijn.

Wat is waar voor geschikt

Dit zijn maar een paar punten waaruit al snel duidelijk wordt dat beide soorten toestellen ieder hun eigen sterke of zwakke punten hebben, afhankelijk van het doel waarvoor de camera gebruikt wordt.  Dit kan makkelijk vertaald worden naar enkele welbekende soorten fotografie, zoals straatfotografie, sportfotografie, reisfotografie, landschapsfotografie en wildfotografie. Kijken we heel globaal naar de eisen die deze soorten fotografie aan de apparatuur stellen kunnen we makkelijk inschatten welk type camera voor wat geschikt is.

• Straatfotografie: een grote camera schreeuwt ‘fotograaf’ en dat willen we niet. Onopvallend, klein en stil is belangrijk. Een mirrorless zal hier uitstekend voor geschikt zijn
• Sportfotografie: lange brandpunten, snelle AF met uitstekende tracking en veel beelden per seconde, allemaal kenmerken die een spiegelreflex in zich heeft. Vooral de AF van een mirrorless zal hierin tekort schieten, net als de keuze aan lichtgevoelige (super)tele objectieven
• Reisfotografie: licht en makkelijk mee te nemen is wenselijk. Ook hier willen we liever geen grote zware camera.
• Landschapsfotografie: Groothoek is belangrijk, maar een redelijk tele objectief ook. Beide soorten camera’s voldoen hier. Een lichte camera is prettig, maar bij langere sluitertijden kan een zwaardere camera meer stabiliteit geven.

Er zijn natuurlijk meer soorten fotografie te onderscheiden, elk met eigen eisen en voorwaarden die aan de camera gesteld worden. De fotograaf zal uiteindelijk voor zichzelf moeten bepalen waarmee hij of zij het beste uit de voeten kan, welke camera het meest geschikt is. Maar ook vooral welke camera het prettigst aanvoelt. Zet daarom voor jezelf de voorwaarden op een rij en bepaal wat het meest geschikt is.

Spiegelreflex of mirrorless

Er is in deze geen winnaar of verliezer. Beide soorten camera’s hebben ieder een eigen bestaansrecht. Niet alleen de voorkeur van de fotograaf telt daarin mee, maar ook de soort fotografie die beoefend wordt. Er is ook geen enkele reden waarom een fotograaf niet beiden camera’s in bezit heeft, een mirrorless om mee te nemen op reis, of voor reportages te fotograferen. En de spiegelreflex voor interieurfotografie of misschien voor macrofotografie. Het komt er op neer dat je de camera moet kiezen die het beste voor de taak geschikt is. Dit wil echter niet zeggen dat er de mirrorless voor sommige soorten fotografie niet geschikt is. Nee, het betekent dat je rekening moet houden met eventuele nadelen of beperkingen.

De toekomst

Wat de toekomst brengt is duidelijk: de mirrorless camera’s zullen veelzijdiger worden, beter, sneller, en er zal een groter aanbod aan objectieven komen. Of de mirrorless de spiegelreflex zal verdringen is nog maar de vraag. Mensen draaien immers ook nog steeds muziek van langspeelplaten.