Hans Jellema: Hoe ik een 'star trail' maak

Fotografeer je 's nachts met een lange sluitertijd, dan worden bewegende lichtbronnen weergegeven als strepen. Een koud kunstje als je langs de snelweg staat en de verlichting van langsrazende auto's fotografeert. Het vastleggen van de bewegende sterrenhemel is een stuk lastiger. Je hebt een extreem lange sluitertijd nodig. Zo lang, dat één foto niet volstaat. De truc is dan ook om meerdere foto's te maken en deze achteraf te combineren.

Dat is dan ook wat Hans Jellema deed voor het maken van onderstaande foto. Met de prachtige plaat schopte Hans het tot onze eerste weekwinnaar van 2014, meer van zijn werk is bovendien in DIGIFOTO Pro 1.2014 te bewonderen in de Spotlight-rubriek.

How it's made

We vroegen hoe Hans te werk ging bij het maken van de foto. Hij legt uit:

'Omdat ik ook een keer een star trail wilde maken, heb ik een Triggertrap gekocht, zodat ik mijn tablet als afstandsbediening kon gebruiken. Op een heldere avond ben ik met mijn apparatuur naar deze molen gegaan.'

'Mijn intentie was om een nog langere star trail te maken dan in dit resultaat, maar in een vlaag van verstandsverbijstering ben ik vergeten mijn geheugenkaart leeg te halen en is mijn camera er na 25 foto's al mee opgehouden, terwijl ik verderop gezellig met iemand stond te praten. Een leermomentje dus.

Eenmaal thuisgekomen heb ik met de gemaakte foto's toch nog een geslaagde star trail kunnen maken door de 25 foto's in Photoshop samen te voegen.

Zelf aan de slag

Ook zo'n foto maken? Dit is wat je nodig hebt:

• Heldere lucht
• Camera
• Statief
• Afstandsbediening met intervalfunctie
• Volle accu, lege geheugenkaart

Hans: 'Zoek eerst naar een geschikte locatie. Zorg ervoor dat het echt donker is. Midden in de stad zou ik het dus niet proberen. Eenmaal op de locatie zet je de camera op het statief en het objectief op handmatige focus. Stel de scherpstelafstand in op oneindig. Vervolgens bepaal je de compositie. Waarschijnlijk is het de donker om iets door de zoeker te zien, een oplossing is om een felle (zak)lamp mee te nemen om het onderwerp wat je in beeld wil hebben zichtbaar te krijgen, in dit geval de molen. Mocht je geen lamp bij je hebben, maak dan op de gok een testfoto met een lange sluitertijd. Aan de hand hiervan kun je de compositie naar wens aanpassen.'

Instellingen

'Vervolgens stel je de camera in op de M-stand. Een diafragma van f/2.8 tot f/5.6 is meestal een goede middenweg om genoeg scherpte te krijgen maar ook flink wat licht te vangen. De iso-waarde probeer ik zelf onder de 1600 te houden, maar kies zeker niet voor een lage waarde zoals iso 100. Om sterren goed te kunnen vastleggen heb je een wat hogere iso-waarde nodig. De sluitertijd bepaal ik door gewoon te proberen en een paar testfoto’s te maken met verschillende sluitertijden, tot het naar wens is. Meestal zorg ik er voor dat alles redelijk belicht is; dus geen uitgebeten plekken, maar ook geen compleet dichtgelopen stukken. Dat is het beste voor de nabewerking.'

Fotograferen

'Zet de camera op de Bulb-stand en sluit de afstandsbediening aan op de camera. Ik heb gebruik gemaakt van de Triggertrap en een iPad als afstandsbediening. Hierin vul ik het aantal foto’s in die gemaakt moeten worden, de sluitertijd per foto en de eventuele pauze tussen iedere foto. Vervolgens kun je de camera lekker laten pruttelen en afwachten.'

Bewerken

'Eenmaal thuisgekomen met je foto's, kun je beginnen met de bewerking. Zorg ervoor dat je alle foto's exact hetzelfde bewerkt. Dat kan in Lightroom of Adobe Camera Raw eenvoudig door één foto te bewerken (witbalans, contrast, uitsnede, etc) en vervolgens de rest van de bestanden te synchroniseren. Vervolgens exporteer je alle foto's naar een map, waarna je ze kunt samen voegen in Photoshop.' Hoe je dat doet wordt uitgelegd in onderstaand filmpje:

Meer werk van Hans Jellema zien? Bekijk zijn gallery op DIGIFOTO Pro en zijn eigen website.