Agenda
Tentoonstelling De herfst van het paradijs in Huis Marseille
De dieren in het werk van Jean-Luc Mylayne zijn niet alleen protagonist, maar ook een gelijkwaardige conceptuele partner. De tentoonstelling in Huis Marseille omvat een selectie van ruim veertig werken die tussen 1979 en 2008 zijn gemaakt. Met het gebruik van analoge fotografie, het maken van unieke afdrukken, het al tientallen jaren bezig zijn met hetzelfde onderwerp en vooral door de tijd die het kost om elk individueel werk te maken, heeft Jean-Luc Mylayne een even radicaal als poëtisch artistiek oeuvre gecreëerd dat tot op heden ongeëvenaard is.
De vogel als individu
Op het eerste gezicht lijken de foto’s van Jean-Luc Mylayne willekeurig gekozen alledaagse beelden, gesitueerd in de overgangsgebieden tussen ongerepte natuur en het platteland. Naast de volop aanwezige natuur zien we in de verte of aan de rand van de foto’s tekenen van menselijke beschaving: een huis, een weggetje, een hek of muurtje. Op elke foto staat een vogel. Zoals de precieze geografische locatie onduidelijk blijft, zo zijn ook de specifieke kenmerken van de vogels soms nauwelijks te onderscheiden. Wanneer de dieren in actie zijn gefotografeerd, lijken ze vervormd en wazig. Soms zijn de gevleugelde protagonisten pas na een tweede keer kijken te vinden, in die delen van de foto die onscherp zijn of aan de rand van het beeld, waardoor ze afgesneden zijn.
Deze schijnbaar non-hiërarchische beeldcompositie wijkt af van het perspectief van ornithologische studies of de klassieke natuurfotografie, die beide gericht zijn op de onderscheidende kenmerken van vogels of van bijzondere flora. Mylayne concentreert zich op een specifieke vogel als individu en niet zozeer als specimen van een bepaalde soort. Zijn beeldcomposities komen voort uit een precies gekozen combinatie van lichtcondities, weer en jaargetijde, als ook uit de keuze van het kader en de positie van de vogel. Elk ‘tableau’ is doordacht; geen detail, hoe klein ook, is toevallig. De beelden zijn vernuftig gecomponeerd en passen altijd in de conceptuele benadering van de kunstenaar.
Het resultaat van maanden en jaren
De foto’s van Mylayne zijn dan ook absoluut geen anekdotische snapshots. Ze zijn het resultaat van maanden, soms jaren voorbereiding. In de titel van elk werk wordt de periode aangeduid waarin de kunstenaar de omgeving heeft verkend, een vogel heeft gekozen en geleidelijk zijn vertrouwen heeft gewonnen zonder hem te voeren of te temmen. Dat vertrouwen is een eerste vereiste voor de relatie tussen de fotograaf en zijn onderwerp en in het verlengde daarvan voor het creëren van het beeld. Op het juiste moment, onder de juiste omstandigheden neemt Mylayne de foto. De kunstenaar maakt uitsluitend gebruik van analoge techniek en ontwikkelt van de gekozen negatieven slechts één unieke print (afgezien van enkele luxe posters op klein formaat). Even uniek is het moment waarop de kunstenaar de ontspanknop indrukt: een onomkeerbaar moment.
Een bevlogen paar
De kunstenaar ontwikkelde zijn methode ruim veertig jaar geleden samen met zijn vrouw Mylène, wier voornaam zij beiden als achternaam hebben aangenomen om hun symbiose te benadrukken. Beiden zijn zeer betrokken bij de totstandkoming van de tentoonstelling in Huis Marseille. Hun bevlogenheid en oog voor detail beperkt zich niet tot het creëren van foto’s alleen. Ze hebben deze werkwijze onderdeel gemaakt van hun levensstijl, en dezelfde toewijding is kenmerkend voor hun samenwerking met het museum.
Voor iedere locatie van deze reizende tentoonstelling is een inrichting ontworpen die is toegespitst op de specifieke museale ruimte waarin deze wordt getoond. De kunstwerken en de veertien karakteristieke zalen van Huis Marseille complementeren elkaar hierbij. De volgorde van de werken, die door de Mylaynes is bepaald, is met opzet niet chronologisch maar gebaseerd op associatief-thematische groepen. Daarbij is aan de selectie een aantal werken toegevoegd die speciaal voor Huis Marseille zijn geproduceerd en die nog niet eerder te zien zijn geweest.
Tentoonstelling in Huis Marseille
De tentoonstelling in Huis Marseille is van 10 september tot en met 22 november te zien. De vertoning is tot stand gekomen in samenwerking met de Fondation Vincent van Gogh in Arles, waar deze in 2018 als eerste te zien was. De tentoonstelling is samengesteld door Bice Curiger, artistiek directeur van de Fondation Vincent van Gogh in Arles. Haar uitgangspunt was de bijzondere connectie tussen Mylayne en Van Gogh te benadrukken. Op het eerste gezicht hebben de twee kunstenaars niks met elkaar gemeen, maar na enig onderzoek lijken er toch meer verbanden te leggen. Bice Curiger vertelt: ‘In hoeverre zijn Vincent van Gogh en Jean-Luc Mylayne met elkaar te vergelijken? Het leven en werk van deze twee kunstenaars hebben toch niets met elkaar gemeen?
In elk geval is er niet meteen een opvallende biografische of stilistische overeenkomst in onderwerpen aan te wijzen op basis waarvan ze naast elkaar kunnen worden geplaatst, maar in de kern van hun beeldtaal en hun methode valt toch een abstract en zelfs fundamenteel aspect te ontdekken dat nader onderzoek verdient. Het gaat hier om hun opvatting van tijd, die zich in hun kunst uitkristalliseert via het door hen gekozen medium, waar zij allebei een “baanbrekende” draai aan geven: de schilderkunst bij Van Gogh, de fotografie bij Mylayne. Waar Vincent van Gogh het accent legde op de vaart waarmee hij schilderde, voegt Mylayne juist traagheid toe, het verlengen van de tijd tijdens het fotograferen.’
Over Jean-Luc Mylayne
Jean-Luc Mylayne werd geboren in 1946 en woont en werkt in de wereld. Het werk van Mylayne is te zien geweest in solotentoonstellingen in een groot aantal toonaangevende instituten wereldwijd, waaronder: Jean-Luc Mylayne: Mutual Regard, The Art Institute of Chicago, The Arts Club of Chicago, Lurie Garden, Millennium Park, Chicago (2015); Jean-Luc Mylayne: Des Signatures du ciel aux mains du temps, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid (2010); Jean-Luc Mylayne: Tête d’or, Musée d’Art contemporain de Lyon (2009); Jean-Luc Mylayne, Parrish Art Museum, Southampton, New York (2007-09), Jean-Luc Mylayne, Lannan Foundation, Santa Fe, New Mexico (2004, 2005, 2010); Jean-Luc Mylayne: les oies sauvages riaient et Dieu s’endormit tôt, Musée des Arts contemporains, Grand-Hornu, Hornu, België (2004); Jean-Luc Mylayne, Musée d’Art moderne de la Ville de Paris / ARC, Parijs (1995) en Jean-Luc Mylayne, Musée d’Art moderne, Saint-Étienne (1991).
Lees meer
