Tegenslagen worden voorspoed - in gesprek met Léon Wodtke

We spreken Léon Wodtke als hij pas 23 jaar is en amper anderhalf jaar geleden een camera heeft opgepakt. Als je zijn zeer professionele portfolio echter openslaat valt het enthousiaste jonge talent niet te onderscheiden van de gevestigde orde. Tijd voor een gesprek met de maker van de rauwe fashion en storytelling fotografie. 

Léon Wodtke raakte al eerder bekend met de camera, maar dan als model. Hij stond veelvuldig voor de camera en werd gevraagd voor grote merken. ‘Toen ik een jaar of twintig was had ik mijn eerste shoot,’ vertelt Léon. ‘Maar na wat gehopt te hebben tussen modellenbureaus vond ik het eigenlijk niet meer leuk. Fotografie daarentegen vond ik wel interessant, dus ik besloot zelf een camera te kopen.’ Met deze aankoop had hij niet meteen grootse plannen. ‘Ik kocht hem voor mijzelf, om op vakantie eens wat foto’s te kunnen maken.’ Dat liep volledig uit de hand. ‘Een collega klopte bij me aan voor een fotoshoot. Hij reed motor, net als ik, dus zijn we wat gaan toeren en stopte onderweg om foto’s te maken. Ik dacht niet na, ik deed gewoon en de foto’s pakten heel goed uit. Daarna is het allemaal zo snel gegaan!’

‘Ik neem geen foto’s, ik vertel verhalen’

Fashion en portretfotografie

Bij het horen van de achtergrond van Léon als model wordt de link snel gelegd naar zijn stijl van fotograferen. Hij was eerst model en fotografeert nu zelfs veel fashion en portretten, toch? ‘Het is simpel begonnen,’ legt Léon uit: ‘Ik wist wel hoe het was om voor de camera te staan, ik wist van kleine trucjes in het poseren, de blikken en dat soort dingen waar je aan moet denken. Daarnaast had ik gewoon iets nodig om mee te beginnen. Fashion en portretfotografie was voor mij het meest toegankelijk. Daar heb ik vooral in het begin heel veel ervaring mee opgedaan. Inmiddels fotografeer ik steeds breder. Ik heb lang gestoeid met het vinden van een eigen stijl. Veel fotografen vertelden me dat ik een eigen stijl zou vinden in de nabewerking, maar daar ben ik het helemaal niet mee eens. Ik heb niet één soort bewerking omdat het voor mij in iedere serie en elke foto weer anders is. Hoe kan ik een heel ander verhaal steeds hetzelfde bewerken? Ik creëer mijn eigen stijl door te laten zien hoe ik dingen zie en maak zoals ik ze mooi vind. Vaak is dat wat rauwer, oprecht en eerlijk en zit er een verhaal achter. Het hoeft niet altijd een hele heftige foto te zijn, maar er zit wel een vleugje van mezelf in. De beste manier om die stijl te omschrijven is: rebels.’

Dromer en doener

‘Ik ben altijd iemand geweest die zich niet goed kon uiten in zijn gevoelens. Daarom zat ik ook in de knoop met mezelf. Fotografie is voor mij heel bevrijdend. Ik kan er alles van mezelf in kwijt. Waar ik eerst nog keuzes maakte omdat ik dacht dat ze zo moesten, heb ik op een gegeven moment alle beperkingen gestopt en ben ik het gewoon op mijn manier gaan doen. ’ Léon volgde geen opleiding of cursus voor fotografie en heeft zichzelf alles aangeleerd door gewoon bezig te zijn. ‘Ik ben een doener, een dromer en een doener. Ik ben op mijn bek gegaan, heb fouten gemaakt, maar ik wilde perse deze richting op en dat heeft goed uitgepakt.’

‘Ik zie mijn depressie en burn-out niet als problemen, niemand is perfect en uiteindelijk zijn we allemaal gewoon mensen’

Durf

Léon spreekt erg open over zijn depressie en burn-out waar hij in zijn jonge leven al mee kampte. Het vergt best wel wat zelfverzekerdheid om daarover te kunnen vertellen, maar Léon wuift dat weg. ‘Ik zie mijn depressie en burn-out niet als problemen, niemand is perfect en uiteindelijk zijn we allemaal gewoon mensen. Ja ik ben nu zelfverzekerd, maar dat was ik niet altijd. Ik ben dat geworden toen ik begon in te zien dat ik gewoon met beide benen op de grond moest gaan staan en doen waar ik gelukkig van werd. Depressies zorgen ervoor dat je niets meer wil en in een burn-out moet je letterlijk elke dag vechten met jezelf. Dit heeft mij sterker gemaakt als mens. Ik ben gaan overcompenseren van negatieve gedachten naar focussen op wat ik wél graag wil. Het is geen makkelijke stap, maar het werkt wel op die manier. Ik wil graag leven en ik ben nagegaan wat mij dan gelukkig maakt, wat vind ik het leukst om te doen? Ik denk niet dat ik ooit op een punt zal komen dat ik stilsta en niet meer open sta voor groei. Ik vind het leuk om creatief bezig te zijn en nieuwe dingen te ontdekken waarmee ik mezelf kan uiten op welke manier dan ook.’

Met fotografie lukt het Léon om op zichzelf te reflecteren. ‘Toen ik nog voor de camera stond zag ik mezelf, maar merkte ik dat ik niet helemaal gelukkig was. Ik vond model staan leuk, maar het serieuze aspect ervan niet. Nu ik zelf fotografeer kan ik de artiest zijn;  ik heb de controle over het denkproces, het maakproces en het bewerkproces en het verhaal wat je daarmee vertelt. Ik noem mezelf niet eens fotograaf, maar veel liever een foto-artiest. Ik neem geen foto’s, ik vertel verhalen.’ 

Storytelling

Het doet de fotografie van Léon ook teniet om het weg te zetten als simpelweg portretfotografie. Er zit een groter, rauwer verhaal achter waar je als kijker niet meteen de vinger op kunt leggen. ‘Ik vind het leuk om concepten uit te werken tot specifieke series,’ vertelt hij. De inspiratie haalt de jonge fotokunstenaar uit het leven en uit zichzelf. ‘Daarnaast haal ik inspiratie uit dingen om me heen. Instagram en Pinterest zijn daarvoor goede bronnen. Ik maak liever niks na, maar combineer wel elementen uit verschillende dingen die ik tof vind.’ Dit storytelling principe uit zich soms in twee foto’s, soms in een serie van wel vijftien beelden over de ervaringen en inzichten die de jonge fotograaf heeft en heeft gehad.  De onderwerpen staan dicht bij hemzelf, maar spreken ook een groter publiek aan. ‘Momenteel is er veel gaande in de wereld rondom de Black Lives Matter-beweging. Daar zou ik graag een serie over willen maken.’

De mate waarin Léon zijn concepten voorbereid is erg verschillend. ‘Ik heb vaak iets in mijn hoofd wat ik wil vastleggen. Dat kan een beeld zijn dat ik voor me zie of een bepaalde sfeer die ik wil uitbeelden. In het begin moest ik nog veel oefenen, maar ik word steeds sneller in het vastleggen. Het is ook afhankelijk van het concept. Voor de Peaky Blinders-geïnspireerde fotoserie in Amersfoort heb ik veel moeten voorbereiden van locatie tot kostuums en poses, maar in Bali schoot ik een serie in amper een kwartier. Ik was daar met een fotograaf die foto’s maakte van mij, maar ik vond hem juist zo’n coole gast dat ik vroeg of ik hem mocht fotograferen op zijn motor.’ Deze ontmoeting op reis was voor Léon zo spontaan, maar zijn beelden lijken alsof ze tot in de puntjes zijn voorbereid. 

‘Wanneer je een artiest in een kooi stopt wordt hij met zichzelf geconfronteerd en wordt hij onrustig’

Tweedeling

Wie goed oplet ziet een tweedeling in het portfolio van Léon Wodtke. Het verschil zit hem vooral in de typische fashionbeelden en de wat rauwere storytelling series. Soms komen beide interesses ook samen en ontstaan er modefoto’s met een rauw randje, zoals de Heartless-serie. ‘Ik begon met een verhaal wat ik wilde vertellen over verknipte sociale relaties. Ik merkte dat binnen vriendenkringen of mensen leren kennen er erg verknipte omgangsvormen schuilgaan. Mensen zijn heel erg bezig met dat de ander beter is dan zijzelf, met jaloezie of juist neerbuigendheid. Vooral in de datingwereld zijn er erg veel spelletjes die gespeeld worden. Je kunt ineens worden geblokkeerd. Hoe je het spel ook speelt, het is eigenlijk nooit goed en daar kun je je in verliezen.’ 

Voor de Heartless serie fotografeerde Léon een vrouw die net terug is van het stappen en een beetje rebels doet. ‘Ze speelt spelletjes met mannen, drinkt net wat te veel en raakt de controle een beetje kwijt en ineens denkt ze; ja laat maar, ik doe lekker mijn eigen ding want het is toch nooit goed.’ Deze strijd werd door Léon vastgelegd binnen een rauwe editorial fashion stijl. 

Effect van de coronacrisis

Net als veel creatieve beeldmakers was de coronacrisis voor Léon een behoorlijke klap. ‘Ik werk vier dagen in de week bij de marechaussee en doe daarnaast freelance klussen. Net voor de uitbraak van het virus had ik besloten een carrièreswitch te maken naar de creatieve sector en mijn fotografie verder uit te bouwen. Maar dat zit er nu natuurlijk even niet in, zeker niet in de creatieve sector.’

Toch is de coronacrisis voor hem niet alleen maar ontmoedigend. Sterker nog, het is ook motiverend. ‘Wanneer je een artiest in een kooi stopt wordt hij met zichzelf geconfronteerd en wordt hij onrustig. In de quarantaine had ik meer tijd om te experimenteren met Photoshop. Ik zocht oudere foto’s uit en ging daar opnieuw mee aan de slag. Van een shoot had ik drie goede foto’s. Ik vroeg me af of ik daar één beeld van kon maken. Het model is choreograaf en danser en ik had hem op een industrieterrein gefotografeerd. Ik wilde dat hij bewoog op een manier waarop zijn armen en benen niet gelijk waren. Door deze foto’s samen te voegen werd het eindresultaat dynamischer, het is net alsof hij echt beweegt en zijn eigen schaduw voorbij gaat.’ Naast experimenteren met Photoshop heeft Léon ook het grafisch design ontdekt en haalde daarvoor meteen opdrachten binnen. ‘Ik ben nu bezig met een werkboek voor een eenheid van de Koninklijke Marechaussee, waarbij ik zowel het grafisch ontwerp als de fotografie doe.  Grafisch ontwerpen vind ik lang niet zo tof als fotografie, maar het iets uit niets creëren vind ik gaaf. Ik vind het ook belangrijk en erg leuk om kleine extra interesses en beginnersniveau vaardigheden erbij te leren.’  

Hoogtepunten en toekomstdromen

Een veelgestelde vraag in de rubriek Jong Talent is waar de enthousiasteling naartoe werkt en wat hij of zij tot nu toe al heeft bereikt. Léon heeft in zijn korte carrière al aardig wat naam mogen maken als freelance fotograaf. ‘Ik werd meteen gescout door Nike voor een klus. Daarnaast werd mijn werk gepubliceerd en ben ik eens te gast geweest bij een radiostation. Het is fijn om een stukje erkenning te krijgen voor wat ik doe. Daarnaast is het een persoonlijk hoogtepunt dat ik eindelijk op een punt ben gekomen dat ik blij ben met wat ik doe. Dat ik een manier heb gevonden om mezelf te kunnen uiten. Dat vind ik het allerbelangrijkste.’ 

‘Ik hoef niet rijk te worden, maar wanneer ik ervan kan leven, hoor je mij niet klagen’

Met de blik gericht op de toekomst droomt Léon ervan om full time fotograaf te worden met een eigen studio. ‘Ik hoef niet rijk te worden, maar wanneer ik ervan kan leven, hoor je mij niet klagen. Als het echt heel goed gaat dan zou ik het willen combineren met reizen door niet-Westerse landen in Azië en Zuid-Amerika. Ik vind het leuk om andere gewoontes en tradities te ervaren. In Azië ben ik al eens geweest en het respect en de gastvrijheid in hun cultuur heeft veel in me losgemaakt. Dat is mijn allergrootste droom;  de wereld zien en vastleggen.’ 

In de cameratas van Léon Wodtke

- Nikon D750
- AF-S Nikkor 50mm f/1.8f
-AF-S Nikkor 24-70mm f/2.8
- Kleine compacte schoudertas voor mobiliteit

Minder vaak gebruikt maar zeker niet onmisbaar:
- Godox V1 (2x), met opzetstukken

Specifiek voor in de studio:
- Compacte softbox van FalconEyes
- Aluminium umbrella

Bekijk meer werk van Léon Wodtke via: 

• www.leonwodtke.com
• instagram.com/photographbyleon

DIGIFOTO Pro Ambassadeur

In 2021 hebben we DIGIFOTO Pro Ambassadeurs aangesteld. Léon Wodtke behoort tot de fijne club van talentvolle fotografen. Samen met Karin de Bruin, Kevin Vervoort en Yong Lei van Barlingen, draagt Léon zorg voor het overrengen van inspirerende en informerende beeldverhalen en reviews. 

Bekijk al het nieuws van onze ambassadeurs hier.