Review: Nikon Z7

Met de Nikon Z7 en Z6 zet Nikon de eerste stappen in een andere toekomst, in een parallel universum, zoals je wilt. Nikon heeft van de grond af een geheel nieuw camerasysteem ontwikkeld. De Nikon Z-camera’s lijken wel op reflexcamera’s en voelen zo aan, maar inwendig zijn ze volkomen verschillend. Spiegelloze camera's zijn namelijk consequent als digitale camera ontworpen. Dat biedt de mogelijkheid het volle potentieel van alle digitale onderdelen te benutten. De komende jaren zal er mede dankzij de concurrentie tussen Nikon en de andere merken nog veel veranderen.

Zoeker

Werp een blik door de zoeker van de Z-camera’s en wees meteen van vooroordelen met betrekking tot elektronische zoekers genezen. Na een paar uurtjes werken met de Z7 parallel met een D850 en D800E kreeg ik zelfs een duidelijke voorkeur voor het zoekerbeeld van de Nikon Z7. Met eerdere spiegelloze camera’s had ik dat niet. De reden dat zoeker zo prettig aandoet, is vooral dat hij zich heel goed en snel instelt op helderheidsveranderingen. De Nikoncamera’s hebben een extra instelling, waarbij de zoeker het beeld weergeeft alsof het een reflexzoeker is. Je kunt echter omschakelen naar een beeld dat er precies zo uitziet als je bewerkte foto. Daarnaast is bij de elektronische zoeker van de Z-camera’s ook niets te bespeuren van rode of groene zomen als je de camera snel beweegt. Het aantal beeldpunten van de zoeker is 3,7 miljoen. Daarmee wordt een scherpte bereikt die vrijwel vergelijkbaar is met die van een reflexcamera, waar het matglas een beperkende factor vormt voor de scherpte van het zoekerbeeld.

Z-vatting en objectieven

Een vatting heeft twee belangrijke dimensies: de diameter én de afstand tussen de vatting en de sensor. Het is de combinatie van die twee grootheden die in combinatie met de sensorgrootte de grenzen aan de optische ontwerpen bepaalt. De tabel hieronder plaatst het een en ander in perspectief. Van links naar rechts zie je de naam van de vatting, een benadering van de praktisch haalbare lichtsterkte, de diameter van de vatting en de afstand van de vatting tot de sensor.

De hier genoemde lichtsterkte is een combinatie van een theoretische en praktische waarde. Theoretisch is hij berekend op basis van de verhouding tussen de vattingsdiameter en -afstand. Maar omdat je ook nog wat extra ruimte nodig hebt voor optische kwaliteit, elektrische contacten en dergelijke, is er een correctiefactor in opgenomen. Opvallend is dat alle nieuwe spiegelloze vattingen de theoretisch haalbare, maximale lichtsterkte zeer dicht benaderen. Alleen Nikon zit er ruim onder met 0,35. Daarmee heeft Nikon veel extra ruimte geschapen voor extreem lichtsterke objectieven van hoge kwaliteit die we in de toekomst ook kunnen verwachten in de vorm van de aangekondigde NIKKOR 58mm f/0.95 NOCT. Maar ook bij de nu geïntroduceerde Z-objectieven zie je al een uitstekende rand- en hoekscherpte bij grote openingen. Daarnaast is hij ontworpen voor een zeer snelle overdracht van data. Het sterke punt van de oude vatting, de compatibiliteit, is behouden gebleven. Via een adapter kun je vrijwel alle oudere Nikon-objectieven gebruiken. Enige beperking: de oudere AF-objectieven zonder ingebouwde motor stellen niet automatisch scherp.

IBIS / VR

Ook de oudere objectieven zonder VR krijgen in combinatie met de nieuwe camera’s beeldstabilisatie. Die werkt met de Z-objectieven over vijf assen en dat levert volgens de bekende CIPA-tests maximaal vijf stops extra op. Bij een sluitertijd van 1/15 sec behaalde ik met een ouder Nikonobjectief zonder VR, de AF-S Nikkor 300mm f/4, ongeveer drie stops winst. Of het nu drie of vijf stops zijn, één ding is duidelijk: ten opzichte van de reflexcamera’s van Nikon is er een zeer grote winst te behalen. Een aantrekkelijk mogelijkheid van de VR is om deze in de stand ‘active’ in combinatie met de elektronische VR voor film te gebruiken.

Omvang, ergonomie en meer

Nikon geeft aan dat het eerst de ideale omvang van de Z7 en Z6 heeft bepaald en daarna de rest van de body heeft ontworpen. Dat is goed te herkennen aan de camera’s, want deze voelen voor een Nikon-gebruiker ook heel vertrouwd aan. Je kunt de camera comfortabel gebruiken met een groot objectief als de 70-200mm f/2.8, of zelfs met de nieuwe 500mm f/5.6. In combinatie met de zeer goede zoeker heb je een camera die een ideaal werktuig is. Bovendien is er nog een extra batterijgrip, waarmee deze grip net iets langer wordt. Aan die kleine behuizing is wel een klein nadeel verbonden. Aan de zijkant van de camera was geen plaats voor twee kaartsleuven. De camera heeft er dus maar één, maar gelukkig wel een XQD-kaartsleuf. Bij de volgende firmwareupdate worden de Nikon Z-camera’s ook geschikt voor CFexpress-kaarten. Wie wil, kan via het nieuwe protocol wifi-direct, de foto’s via een laptop of telefoon continu downloaden. Bij een belangrijk evenement kan een assistent dan meteen een back-up maken én de beste foto’s publiceren of doorsturen. Wie het nog professioneler wil doen, kan ook de professionele zender WT-7 op de Z-camera’s aansluiten. De Z7 haalt maximaal 9 bps met 12 bits RAWbestanden en 8 bps met 14 bit. Bij de Z6 is dat respectievelijk 12 en 9. Dat is dan wel met AE-lock, anders is het bij beide camera’s 5,5 bps.

Sensor en scherpstelling

Nikon heeft het zeker voor het onzekere gekozen en de Z7 de sensor van de D850 meegegeven, maar dan uitgebreid met scherpstelpunten voor fase-gebaseerde scherpstelling. In een direct vergelijking in RAW is er bij zowel qua dynamiek als ruis geen enkel verschil te zien. Dat er aan de sensor scherpstelpunten zijn toegevoegd, is verder nergens aan te merken. Er zijn geen dode pixels, reflecties en banding te zien. Kortom, er is geen enkel negatief effect van de aanpassingen. De scherpstelling werkt minstens zo goed als bij de spiegelloze concurrentie. In 99 procent van de situaties stelt de camera zeer goed en scherp, soms zelfs sneller dan een reflexcamera. Dat werkt ook prima in combinatie met de FTZ-adapter. Maar de scherpstelling werkt anders dan bijvoorbeeld bij de D850. Om te beginnen hebben beide camera’s veel meer scherpstelpunten. Vrijwel op het gehele beeld kan scherpgesteld worden. De tracking werkt bij de Z-series ook anders. Er is alleen maar één dynamische instelling naast de instelling automatisch veld, waarbij de camera alle velden gebruikt. De vraag is of de camera al die verschillende dynamisch veld-instellingen van de D850 nodig heeft, omdat de camera nu de beeldsensor voor tracking gebruikt. Voor een definitief oordeel over de tracking zijn echter zeer ingewikkelde verdere tests noodzakelijk. De minimale lichthoeveelheid waarbij de camera nog scherpstelt ligt bij min 4 in combinatie met een f/2-objectief, dus min 5,5 bij een f/1.2-objectief. Dat is dan wel weer bij de speciale low-light AF-instelling, anders is het min 1 bij f/2. Een verschil met reflexcamera’s is dat de lichtsterkte van het objectief van zeer grote invloed is op de scherpstelling in het donker.

Video

Scherpstelling is zeker niet het enige punt waarop de camera uitblinkt bij het maken van videoopnamen. Beide Z-camera’s kunnen 10 bits 4:2:2 beelden via HDMI exporteren naar een HDMIrecorder. Ook heeft Nikon nu een eigen N-log. Een log is in feite een beeldinstelling die geschikt is om films na bewerking (grading) de beste kleuren en contrasten te geven. De combinatie van 10 bit, 4:2:2 én de full-frame-sensor met een enorme dynamiek maakt de camera geschikt voor beelden van de allerhoogste kwaliteit. De camera geeft een eigen time-code weer en ondersteunt het Atomos open protocol.

Conclusie

Aan niets is te merken dat dit de eerste spiegelloze Nikon fullframe camera is, de camera maakt een zeer gerijpte indruk. De voordelen van de camera ten opzichte van vergelijkbare modellen zijn duidelijk. Voor wie niet per se een stille camera nodig heeft, grootte en gewicht niets uitmaakt én geen video gebruikt, kan een D850 een uitstekend alternatief zijn. Maar dat de Z7 het tegen deze camera op kan nemen, geeft al aan hoe goed de Z7 is. Nikon heeft dus zowel met de Z7 als met het Z-systeem een vliegende start gemaakt.

Beoordeling Nikon Z7 

Getest in DIGIFOTO Pro 4.2018 

Beeldkwaliteit 9
Bediening 9
Snelheid 8
Behuizing 9
Prijs/kwaliteit 8 

Specificaties Nikon Z7

Adviesprijs € 3.699,- incl. BTW
Aantal effectieve pixels 45.7 miljoen pixels
Beeldsensor 23,9 x 36 mm BSI-CMOS ISO-gevoeligheid ISO 64 t/m 25.600 (uitgebreid: - 1 EV + 2 EV)
LCD-display 8,1 cm, 2.1 miljoen beeldpunten, kantelbaar
Serieopnamen circa 9 bps respectievelijk 12 bps
Video 4K 30p en 25p, Full HD [1920 x 1080] 120p / 100p / 50p / 24p / 24p / Slow motion 1080 tot 5x.
Info www.nikon.nl