Spotlight: Susanne Middelberg over onderwaterfotografie

Nadat Susanne een opleiding moderne dans had afgerond aan de Hogeschool voor de kunsten in Arnhem, is ze in 1998 ook nog eens afgestudeerd aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, afdeling fotografie. Tegenwoordig is ze werkzaam als freelancefotograaf.

Dans en fotografie

Naast de studie voor de moderne dans volgde Susanne een vijfjarige avondopleiding voor fotografie. ‘Ik was jong, ik had er de energie voor. En ik had niet zonder dans noch zonder fotografie gewild. Mensen vertelden mij dat als ik ergens goed in wilde zijn, ik een keuze moest maken tussen dans en fotografie.’ Waar mensen haar adviseerde om een keus te maken tussen de twee onderwerpen die zij leuk vond, heeft ze het tegendeel bewezen: uiteindelijk is ze als professionele danseres ook nog eens blijven fotograferen. Jaren na haar dansloopbaanis ze begonnen met acteren en kiest wederom om twee passies naast elkaar te doen.

Kwetsbaarheid in portretfotografie

Susanne specialiseert zich in haar fotografie onder andere het maken van portretfoto’s. Ze noemt zichzelf dan ook echt een portretfotograaf. Als we vragen naar wat zij het mooiste vindt aan portretfotografie krijgen we al een duidelijk antwoord: ‘Voor mijn autonome werk fotografeer ik alleen mensen die mij raken. Deze mensen hebben iets wat ik bewonder, wat me inspireert, wat me afstoot, iets wat mijn eigen pijn of geluk raakt.

Dat kan op verschillende manieren. Ik ben altijd geboeid als ik tegenstrijdige eigenschappen in iemand zie, bijvoorbeeld: krachtig en kwetsbaar of eigenwijs en gevoelig. Het is voor mij een enorme uitdaging om dat dan in beeld te brengen.’ In haar portretten gaat het altijd om kwetsbaarheid van diegene die ze fotografeert maar ook haar eigen kwetsbaarheid. ‘Als dat er is, is er echt contact. Dat vind ik mooi.’

Project wonderwoman

De ontwikkeling in haar fotografie is ook te zien in haar zelfportretten. Een onderdeel van haar zelfportretten is de serie Wonderwoman. Het begon allemaal in 1996. In 2007 maakte Susanne een grappige nieuwsjaarkaart met daarop afgebeeld het gezin afgebeeld als superhelden. Het idee is gebaseerd op een superheldin die Susanne al sinds haar jeugd bewondert. Het werd een jaarlijkse traditie om dit foto’s te maken maar als doel de meest ingrijpende gebeurtenissen uit het leven van Susanne uit te beelden.

Eerste onderwatercamera

Ondanks dat Susanne een oude analoge onderwatercamera had gekocht, lag deze al jarenlang stof te vangen. ‘De eerste foto’s die ik daarmee gemaakt heb waren foto’s van de kinderen op het verjaardagsfeest van mijn zoontje in het Tikibad in Duinrell. Daarna heb ik onderwaterfoto’s in een zwembad gemaakt. Ik vond het mooi, maar de omgeving met tegels niet. Ik wilde net als met mijn portretten en Wonderwomanserie een eigen wereld creëren. Toen heb ik een digitale onderwatercamera gekocht om mij hier mee in te kunnen verdiepen.’

Onderwaterfotografie is oneindig

Als je onderwater wilt gaan fotograferen is het in Nederland bijna onmogelijk om scherpe foto’s te maken. In landen zoals Kreta en Kroatië lukt het wel zoals te zien is aan de adembenemende foto’s. Eng om te fotograferen onderwater vindt ze het niet. ‘Onderwater is het een heel andere wereld en wanneer je snorkelt is het juist leuk om te kijken wat er gebeurt.’