De geheimen van de rangefinder camera

18 juli, 2018 - 09:45

Door: Amy Schutte 3549

Een rangefinder camera, in het Nederlands een Meetzoekercamera, is een fotocamera voorzien van een optisch systeem voor het bepalen van de beeldinhoud of compositie (de zoeker) gecombineerd met een optisch-mechanisch systeem voor de scherpstelling van het beeld (afstandsinstelling). Daarom heten deze camera’s ‘rangefinder’ of ‘meetzoeker’: ze meten de afstand tot een onderwerp en laten je vervolgens - handmatig - scherpstellen. Rangefinder camera’s hebben geen spiegel en zijn dus stil in gebruik.

Als je naar je DSLR (of compactcamera of spiegelloze camera) kijkt, zie je dat de zoeker in het midden zit. Dit komt omdat het beeld door het objectief via een spiegel verplaatst wordt naar de zoeker. Het beeld dat je ziet is het beeld dat wordt opgenomen, je foto.

Naast het midden

Op een rangefinder zit de zoeker niet perse in het midden, waardoor datgene wat je erdoor ziet niet perse exact hetzelfde is als de foto. Dit wordt ‘parallax error’ genoemd. Bij onderwerpen op grote afstanden merk je hier weinig van, maar hoe dichterbij hoe meer het op te merken valt. Je zult dan het verschil zelf moeten compenseren. Om deze reden wordt een rangefinder niet vaak gebruikt voor macro: het hele onderwerp zou uit beeld kunnen vallen.

Zone focusing

De camera stapt terug naar de absolute basis van het fotograferen en via de wieltjes kunt u vaak de sluitertijd, diafragma en ISO-waarden instellen. Automatische scherpstellen is dan ook niet aan de orde. Zone focusing is daarom een techniek die veel met rangefinders toegepast wordt, en straatfotografie is een populaire specialiteit.

Hoe werkt het?

Door het draaien aan het wieltje voor de afstandsinstelling of aan de betreffende ring op het objectief bedien je ook de meetzoeker. Je wordt dus geconfronteerd met twee beelden: als je scherp hebt gesteld vallen deze twee exact over elkaar. Hiermee is het meer op afstand ingesteld - de afstand waarop je scherpstelt - dan andere camera’s. Hierdoor werk je over het algemeen trager. Volgens fans van meetzoekers is dat juist goed, want je wordt gedwongen om veel tijd aan je foto te besteden in plaats van ‘in het wilde weg’ te schieten. Het scherpstellen ziet er ongeveer zo uit:

Duur

Rangefinders of meetzoekers zijn behoorlijk aan de prijs. Tweedehands zijn ze zo nu en dan voordeliger, maar vaak heb je dan met een analoog model te maken. En sommige modellen lijken ware collectors items, en gaan juist omhoog in prijs. Rangefinder fotografie is dus voor de liefhebber, al groeit de groep van liefhebbers gestaag.

Rangefinders werken over het algemeen meestal met objectieven met vaste brandpuntsafstand. Vanwege eerder genoemde parallax error zijn lange objectieven niet populair. De camera huizen zijn aanzienlijk kleiner dan de meeste DSLR’s, en lichter van gewicht. Door de geluidloze kwaliteiten vinden meetzoekers dus vooral hun fanbase in straatfotografie.