Lieven Geuns: Verhalen van de zoutvlakte

'Als autoliefhebber krijg ik een kick van een mooie auto', vertelt Lieven glimlachend. 'Er zijn maar weinig dingen waar ik zoveel voldoening uit haal als autofotografie.' Op een dag besloot hij de film 'The World's Fastest Indian' met Anthony Hopkins te kijken, die zich rondom de zoutvlakteraces afspeelt. Deze races worden sinds honderd jaar op de Amerikaanse zoutvlaktes gehouden. Er worden regelmatig snelheidsrecords verbroken en daar staat de race dan ook om bekend. Als autoliefhebber was Lieven meteen verkocht en besloot zelf op pad te gaan om de race te fotograferen. 'Ik vloog vol goede moed naar Utah, waar ik twee dagen voor de aanvang van de race hoorde dat deze niet doorging. Om te zeggen dat ik daarvan baalde is een understatement.' De zoutvlakteraces op de Bonneville speedway zijn afhankelijk van de conditie van het zout, als die niet goed genoeg is, komt de veiligheid in gevaar en wordt de race afgeblazen. 'Het jaar erna besloot ik weer te gaan. Echter hoorde ik twee dagen voor vertrek op het nieuws dat de race ook deze keer afgelast werd', vertelt Lieven. 'Ik voelde de grond onder mijn voeten wegzakken. Nee hè, niet weer.' Voor de fotograaf was dit geen reden om thuis te blijven. Hij besloot voor het tweede jaar op rij de reis toch te maken, wetende dat de race waar hij in eerste instantie voor ging niet plaats zou vinden.

Rauw en echt

Lieven besloot te doen waar hij goed in is: foto's maken. Hij sprak met deelnemers, bezoekers en de lokale bevolking en maakte portretten van hen. 'Ik wist ook niet zo goed wat ik anders moest doen. Je kunt moeilijk de hele dag in het casino gaan zitten.' De fotograaf ontdekte een klein dorp op ongeveer drie uur rijden van Salt Lake City, middenin de woestijn. 'Het was bijna gênant om drie uur in het niets te rijden en dan bij zo'n klein dorp uit te komen dat voor het grootste gedeelte bestaat uit casino's en fastfood-restaurants. Het is eigenlijk precies wat je van een conservatief Amerikaans dorpje zou verwachten.' Lieven leerde bijzondere mensen kennen in het dorp en hij maakte opmerkelijke dingen mee. Daarnaast hangt er in zo'n gesloten dorp een heel ongewone sfeer, die niet te beschrijven is. 'In zo'n kleine community kent iedereen elkaar. Daarnaast is het heel schrijnend om ergens een casino in te lopen en daar mensen te zien met gok- en drankproblemen. Niet één of twee, maar een hele groep.' Hoe confronterend ook, de sfeer sprak hem wel aan. Uiteindelijk is die sfeer ook goed te zien in zijn fotoserie. 'Ik denk dat als ik nu terugkijk op mijn foto's, ik vooral de sfeer heb willen overbrengen. Het is geen Hollywood-plaatje. Dit is echt.'

Een complex verhaal

Eén foto roept wel een heel bijzonder verhaal op bij Lieven. 'Ik maakte een portret van een koppel uit het dorp. Ik had hen daar leren kennen en trok, met het oog op mijn project, een paar dagen met hen op. Voor mij was het een goed moment om de sfeer te kunnen proeven. Op een bepaald moment vroeg de jongen of hij zijn rugzak uit mijn auto mocht halen, omdat hij die eerder die dag was vergeten. Dat vond ik goed, zijn vriendin pakte de sleutel uit mijn handen en bood aan de rugzak te halen. Ik zag er geen kwaad in en vond het prima. Niet veel later hoorde ik geruzie op de gang. Dat bleek het stel te zijn. Die avond vroeg het meisje of ze langs mocht komen en legde mij uit dat haar vriend mijn vertrouwen had willen winnen en mijn auto wilde stelen. Ze vertelde dat hij achtduizend dollar aan borg bij elkaar moest zien te krijgen, omdat hij anders aan het eind van de week in de gevangenis zou belanden. Met de verkoop van mijn auto zou hij dat geld bij elkaar kunnen krijgen.' Voor Lieven was dit natuurlijk wel even schrikken. 'Je zit niet alleen in een vreemd land, maar ook nog eens in het midden van de woestijn. Op dat moment vertrouw je natuurlijk niemand meer, zelfs het hotelpersoneel niet.' Gelukkig heeft de fotograaf ook positieve verhalen. 'Zo leerde ik de manager van het hotel waar ik verbleef kennen. Hij heeft aangeboden om volgend jaar samen met mij de race te gaan rijden.' Lieven vindt het lastig om het gevoel dat hij krijgt over te brengen in zijn foto's, en sommige verhalen zijn daar eigenlijk ook gewoon te complex voor. 'Een verhaal zoals dat van het koppel dat mijn auto probeerde te stelen is gewoon niet over te brengen in een foto. Maar ik wil wel dat de foto spreekt, dat als ik iemand dit verhaal vertel en ze mijn foto zien het als een puzzel in elkaar past.' Lieven fotografeert het liefst met zijn Hasselblad, in eerste instantie omdat hij het film-effect zo mooi vindt, maar de camera zorgde ook voor enige opschudding bij de lokale bevolking. 'Je moet je voorstellen dat sommige mensen drie uur in de auto zitten om naar het dichtstbijzijnde casino te gaan. Die hebben zo'n camera nog nooit gezien. Op zich helemaal niet zo'n probleem, het zorgt juist voor leuke gesprekken die het ijs kunnen breken. Ik grap dan vaak dat ik de camera mee heb genomen van de maan, want zo ziet hij er natuurlijk wel uit.'

De snelste plek

Documentairefotografie is voor Lieven niet nieuw. 'Mijn fotoseries zijn nu misschien leuk om naar te kijken, maar over vijftig, honderd of honderdvijftig jaar zijn ze pas echt interessant. Als fotograaf ben je nu in principe bezig met de geschiedenis van morgen.' Met het Bonneville-project is dat niet anders. De kleine gemeenschap kan over een aantal jaar uiteengevallen zijn en het zou zonde zijn als die dan niet vastgelegd is. 'Ik heb nu in totaal zes weken doorgebracht in dit kleine dorpje en de nabije omgeving, hierdoor heb ik de community goed leren kennen', vertelt hij enthousiast. Het doel van zijn fotoserie is hiermee ook veranderd. Voorheen wilde hij puur en alleen de race vastleggen, maar nu is dat anders. 'Van tevoren wist ik natuurlijk niet wat voor bijzondere community zich op deze plek bevindt. Ik had daar ook niet op gerekend.' Het is dus maar goed dat hij de reis niet afgeblazen heeft toen de Bonneville-races uiteindelijk niet doorgingen, anders had hij deze foto's nooit kunnen maken. Lieven wil nog één keer terug om de daadwerkelijke race vast te leggen. 'Dan is het voor mij ook wel klaar. Dit is een project waar ik al meer dan drie jaar mee bezig ben. Op een gegeven moment ga je wel aan jezelf twijfelen. Je vraagt je af: zijn deze foto's wel mooi? Vind ik ze niet gewoon bijzonder, omdat ik er zelf bij was en alles van dichtbij heb meegemaakt?' De fotoserie is voor Lieven al een jarenlang project, maar af? Dat is hij nog niet. 'Ik denk dat ik dat gevoel pas heb als ik de race zelf echt vastgelegd heb, en deze beelden af kan wisselen met de beelden van de race. Ik bedoel, we hebben het hier over de snelste plek ter wereld, maar dat zie je nog niet terug in mijn foto's', grapt hij. Volgend jaar rijdt Lieven zelf mee in de race, en zal hij deze pas écht van dichtbij meemaken en fotograferen.

Lieven Geuns

Op zijn achttiende studeerde Lieven af als automechanicus en werkte hij drie jaar in de autosector. Hij begon in dezelfde periode met fotograferen, in eerste instantie om zijn eigen auto mooi op de foto te krijgen. Hij besloot toen om de fotografieopleiding aan de MAD Faculty in Genk te volgen, waar hij de fijne kneepjes van het vak leerde. Hij wist zijn passie voor fotografie te combineren met zijn passie voor auto's en fotografeert regelmatig voor Britse tijdschriften. Daarnaast doet hij aan documentairefotografie en is hij bezig met het Bonneville-project.

Website: www.lievengeuns.com