Landschaps- en natuurfotografie
Landschapsfotografie: groothoek of telezoom?
Denk je aan landschapsfotografie dan denk je vaak als eerste aan een groothoekobjectief. Hoe weidser, hoe beter. Toch mag een (kort) telezoomobjectief, zoals een 70-200mm, eigenlijk niet ontbreken in de cameratas van de landschapsfotograaf.
Natuurlijk is een weids perspectief geweldig voor het vastleggen van uitgestrekte vergezichten in landschapsfotografie. Hoe breder het perspectief, hoe meer landschap we in ons beeld kunnen stoppen: voorgrond, horizon en lucht. De meeste onderwerpen in beeld worden volledig weergegeven. En ja, op die manier kun je hele aansprekende landschapsfoto’s maken. Dat neemt niet weg dat het werken met korte telezoomobjectieven, ik denk dan met name aan de 70-200mm, echt van meerwaarde kan zijn voor iedere landschapsfotograaf. Zeker ook ter aanvulling en verrijking van je portfolio. Wanneer je altijd alleen maar in een weidse modus fotografeert, ontstaat het gevaar op een saai en eenzijdig portfolio.
Bovendien zijn de omstandigheden niet altijd geschikt voor weidse vergezichten. Dat soort foto’s gaan meestal pas leven bij bijzondere weers- en/of lichtomstandigheden. En zoals we allemaal weten, hebben we dat soort dagen in de landschapsfotografie niet voor uitkiezen. Daarom is het goed de groothoeklens soms eens te vervangen door een standaard- of telezoom. Ook omdat een telezoom je de mogelijkheid biedt tot de kern door te dringen. Anders gesteld; een korte telezoom biedt je de mogelijkheid om de essentie uit een scene te “peuteren”. Ik zou om die reden niet weten waar ik zou zijn zonder mijn korte telezoom objectief. Deze zijn er in verschillende varianten en van verschillende merken. Denk bijvoorbeeld aan de lichtsterke Canon EF 70-200mm f/2.8L IS III USM, de Tamron SP 70-200mm f/2.8 Di VC USD G2 en de Nikon AF-S Nikkor 70-200mm f/2.8G ED VR II. Daarnaast zijn er ook genoeg minder lichtsterke varianten op de markt. Deze zijn niet alleen een stuk lichter, maar ook een stuk goedkoper. En bovendien, hoe vaak fotografeer je een landschap nu op f/2.8?
Inspelen op details
Een andere voor de hand liggende reden om als landschapsfotograaf ook een teleobjectief mee te nemen, is dat je altijd kan inspelen op details die je in de verte ziet en waar je meer nadruk op wilt leggen. Zeker wanneer er veel andere onderwerpen in je landschapsfotografie zitten die je storend vindt, biedt een tele-objectief de ideale uitkomst. Zo kun je al tijdens het fotograferen een uitsnede maken, zonder detailverlies. Lelijke en storende onderwerpen en elementen in je voorgrond kun je zo eenvoudig negeren. Met het teleobjectief haal je letterlijk delen van het landschap naar je toe. Hierdoor maak je vaak meer impact. Met een groothoekobjectief lijkt alles ver weg. Dat kan leuk zijn als je een interessante voorgrond hebt, maar als juist de bergen in je achtergrond interessant zijn, schiet je je doel voorbij. In dat geval kun je beter landschapsfotografie op 50mm, 85mm of, zoals al aangehaald, op 200mm schieten.
Veel fotografen zijn echter bang dat er door het inzoomen in landschapsfotografie veel diepte in het beeld verloren gaat. Dat hoeft echter niet zo te zijn! Al is het wel zaak om bewust te spelen met het effect van inzoomen. Als je bijvoorbeeld twee bomen fotografeert, waarvan één in de verte en de ander een stuk dichter bij de voorgrond staat, zal de voorste boom bij het inzoomen sneller groter in beeld komen dan de boom in de achtergrond. Door dit effect kan je werken met gewicht in je beeld en de verschillende elementen met elkaar in balans brengen. Je kunt er zo echter ook voor kiezen om juist één onderwerp veel gewicht en dus aandacht te geven.
Nóg meer details in landschapsfotografie
Natuurlijk heb je ook van die prachtige uitgestrekte landschappen die je volledig in beeld wilt brengen. In dat geval is de keus voor de groothoek voor landschapsfotografie natuurlijk simpel. Dat soort landschappen zijn echter niet zelden opgebouwd uit meerdere in het oog springende details. En wanneer je verder inzoomt, krijg je nóg meer details te zien. Een teleobjectief is dus handig om je landschap “af te speuren” naar extraatjes en leuke elementen die close ook een mooie foto opleveren. Of, zoals ik al aanhaalde, een korte telezoom biedt je de kans om de essentie uit een scene te “peuteren”. En ook voor het maken van panoramafoto's kan het tele-objectief uitkomst bieden. Daarmee kan je namelijk veel selectiever een stuk uit het landschap gebruiken voor je panorama.
En ja, wanneer je inzoomt op een onderwerp dat écht ver bij je vandaan is, raak je inderdaad wat dieptegevoel kwijt. Maar dat biedt je dan weer de kans om te spelen met gelaagdheid in je landschapsfotografie. Kijk bijvoorbeeld maar eens heel goed naar bergen. Die lijken steeds blauwer wanneer ze verder weg liggen. Met die verschillende contrasten kan je een mooi lagensysteem opbouwen. Het gebrek aan diepte werkt echter ook goed als je het beeld veel abstracter maakt en uiteindelijk zelf nog maar lastig in kan schatten welke elementen dichter en welke daadwerkelijk verder in beeld stonden. Landschappen met lange brandpunten kunnen kortom bijzondere foto’s opleveren. Simpelweg vanwege het effect dat een teleobjectief brengt: het comprimeren van afstanden.
Dat maakt óók dat een groothoek niet altijd de beste keuze is. Want wat gebeurt er wanneer je veel verder gaat, richting 200mm, 300mm en zelfs 400mm? Behalve dat je zo objecten in het landschap kunt isoleren, zal alles dichter op elkaar komen te staan: afstanden worden ineen gedrukt. Het resultaat is een compacte foto. Wat te denken van bijvoorbeeld een foto van een berkenbos. Met een teleobjectief kun je duidelijk laten zien hoe dicht zo’n bos is. Datzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor rietpluimen langs de waterkant. Met een groothoek kun je dat nooit in beeld brengen. Doordat het met een teleobjectief mogelijk is om op (grote) afstand te blijven, zal het perspectief ook niet veranderen, zoals we dat wel kennen van een groothoek. Dat werkt wat mij betreft erg prettig samen met het comprimerende effect van een teleobjectief.
Groothoek thuis laten?
Moet je dan voortaan je groothoek maar thuis laten? Nee, natuurlijk niet. Maar welke groothoek kies je voor landschapsfotografie? Als je met een full frame camera fotografeert is 16-24mm een voor de hand liggende keus. Dat is behoorlijk wijd (ofwel: ultra-groothoek, 16 mm) tot “gewoon” groothoek (24 mm). Hiermee heb ik eigenlijk ook meteen een andere vraag beantwoord: zoomobjectief of prime? Ook hier komt de klassieke discussie weer eens voorbij. In de meeste gevallen raad ik een zoomobjectief aan. Zeker voor landschappen. Het is namelijk erg prettig om aan de hand van de zoomring je compositie te kunnen aanpassen. Vaak zul je namelijk niet zomaar een meter naar achteren kunnen zetten. Bijvoorbeeld wanneer je op een berg of rots staat. Ook schiet je landschappen veelal op f/8 tot f/16, waardoor de extra scherpte die de prime levert veelal onmerkbaar is ten opzichte van zoomobjectieven. Ook het voordeel van meer licht doorlaten valt hiermee weg. Zoals ik eerder al aanhaalde schiet je een landschap vrijwel altijd met een dichtgeknepen diafragma.
Groothoek of zoom?
Terug naar de vraag: groothoek of telezoom voor landschapsfotografie? Dat hangt dus helemaal af van de situatie en de omgeving. En natuurlijk van jouw eigen smaak en/of visie. Wie voor een gevarieerd en divers portfolio gaat, kan wat mij betreft eigenlijk niet zonder de een én de ander!
Voor welk 70-200mm objectief kies jij voor landschapsfotografie?
Tamron SP 70-200mm f/2.8 Di VC USD G2
De professionele Tamron SP 70-200mm F2.8 Di VC USD G2 is biedt zoals alle andere Tamron G2 objectieven een aantal unieke eigenschappen: hoge autofocussnelheid en scherpstelnauwkeurigheid, een zeer sterke 5 stops Tamron VC (Vibration Compensation) functie en een zeer korte minimale scherpstelafstand. Het objectief wordt geleverd met een Arca Swiss compatibele statiefgondel en is voorzien van een vocht- en stofbestendige behuizing. De Tamron 70-200mm is geschikt voor professionele fotografen en fanatieke fotografieliefhebbers die aan betrouwbaarheid en beeldkwaliteit hoge eisen stellen.
Adviesprijs € 1.499,-
Info www.tamron.eu
Tamron 70-210mm f/4 Di VC USD
Hoewel veel professionele 70-200mm objectieven een maximaal diafragma hebben van f/2.8, is dit voor veel fotografen geen noodzaak. Zie daarom de f/4 versie niet over het hoofd, vaak compacter, lichter en – ook niet onbelangrijk – minder prijzig. Zo is de Tamron 70-210 f/4 bijna de helft lichter en 2.5 centimeter korter dan zijn lichtsterkere broer. Wij testten deze Tamron 70-210mm in digifoto Starter en concludeerden dat het een prettig hanteerbaar objectief is. Met zijn zeer goede beeldkwaliteit en macro tot 1:3 is de Tamron 70-210 f/4 een uitstekend uitstekend alternatief voor lichtsterkere 70-200mm objectieven.
Adviesprijs € 799,-
Info www.tamron.eu
AF-S NIKKOR 70-200mm f/2.8E FL ED VR
Snel, licht en handzaam, zo laat dit objectief zich typeren. De combinatie van de VR-stand SPORT, verbeterde AF-tracking en verbeterde belichtingsregeling maken snelle serieopnamen mogelijk. De optische constructie staat garant voor scherpte tot in de hoeken. De Nano Crystal Coat vermindert beeldschaduwen en lichtvlekken. En Dankzij het gebruik van een glaselement van fluoriet is de constructie licht, maar toch robuust zodat je altijd kunt vertrouwen op dit objectief, ook in zware omstandigheden.
Adviesprijs € 3.119,-
Info www.nikon.nl
Canon EF 70-200mm f/2.8L IS III USM
De nieuwe Canon EF 70-200mm F2.8L IS III USM heeft een optisch ontwerp dat bestaat uit 23 lenselementen in 19 groepen. Ook heeft hij Air Sphere Coating (ASC). Deze zorgt ervoor dat schittering en reflecties nog beter worden onderdrukt. Het voorste en achterste lenselement zijn ook nog eens voorzien van een fluorine coating die helpt om de glasoppervlakken schoon te houden. We testten dit objectief in DIGIFOTO Pro 4.2018 en waren er erg over te spreken. Deze Canon 70—200mm f/2.8 ontving van ons een Goud award.
Adviesprijs € 2.339,-
Info www.canon.nl
Lees meer
