Klaar voor de toekomst: Review Panasonic Lumix G9II

30 januari, 2024 - 15:00

Door: Redactie DIGIFOTO Pro 1502

Panasonic komt na een flinke tijd - de G9 werd in 2017 geïntroduceerd - met een opvolger. Deze G9II met Micro Four Thirds-sensor is gericht op fotografen en heeft diverse nieuwe en verbeterde functies aan boord. Daarnaast heeft de G9II nu ook fasedetectie-autofocus. Hoe goed is deze nieuwe G9II en is de camera het lange wachten waard?

Tekst en fotografie: Jasper van Bladel

Veel fotografen hebben de ontwikkelingen bij Panasonic en hun MFT-modellen de laatste jaren misschien minder gedetailleerd gevolgd dan fervente filmers, want het merk heeft zich met de diverse GH-modellen behoorlijk op die markt gestort. Met name de GH5 en GH6 zijn erg populair onder filmmakers en we kunnen wel stellen dat deze modellen de videomarkt behoorlijk hebben veranderd. Op fotogebied heeft Panasonic natuurlijk niet stilgezeten, want met name de introductie van een heel nieuw sensorformaat in het gamma was voor het merk een hele stap. De S1- en S5-reeks zijn met hun fullframe-sensor vooral fotografie-gerelateerd en behoorlijk geslaagde directe concurrentie voor al het andere fullframe-geweld in de markt van de laatste jaren: de Nikon Z-reeks, de Canon R-camera’s en diverse andere modellen.

Fotografie

De Panasonic-camera’s met een MFT-sensor werden door velen toch vooral gezien als camera’s voor enthousiaste en professionele filmers, niet als ‘dedicated’ fotocamera’s. Misschien een onjuiste benadering, want natuurlijk was de originele G9 ook al gericht op vooral fotografie. Met deze G9II wil Panasonic nog eens benadrukken dat ze de fotograaf zeker niet vergeten zijn en dat de MFT-sensor ook in het tijdperk waarin fullframe de norm zou zijn een rol kan vervullen.

Welke rol is dat dan precies? Hoewel je zou kunnen zeggen dat fullframe tegenwoordig inderdaad de norm is onder de serieuze camera’s - kijk maar naar de ontwikkelingen bij Nikon, Canon en Sony - ziet Panasonic dus toch nog een grote rol weggelegd voor de relatief kleine MFT-sensor. Zo gek is dat helemaal niet, want het sensorformaat heeft zeker een aantal grote voordelen.

Compact

Een groot voordeel van het kleinere sensorformaat is dat de objectieven veel kleiner en minder lang kunnen zijn dan dat bij een groot - bijvoorbeeld fullframe-formaat - het geval is. Hoe kleiner de sensor, hoe kleiner (met name: hoe minder lang) het objectief moet zijn om een bepaalde brandpuntsafstand te creëren. Dat betekent dat je met een MFT-sensor veel kleinere objectieven nodig hebt om een langere brandpuntsafstand te maken. Daardoor blijft het een compact systeem en passen objectieven met enorme brandpuntsafstanden toch nog gewoon zonder veel problemen in je fototas en om je nek. Daarmee is de MFT-sensor ontzettend geschikt voor fotowerk waarin je onderwerpen ver van de camera af te vinden zijn: wildlife- en sportfotografie bijvoorbeeld. Of minder exotisch, op vakantie. Want dan wil je ook geen zware en grote objectieven meesjouwen - terwijl je toch graag voor alle fotomomenten de goede brandpuntsafstand bij de hand wilt hebben.

Traditioneel is het compacte formaat van camera’s en objectieven gemaakt rondom en voor een MFT-camera dus een belangrijk speerpunt geweest. Dat blijft zo, maar in het geval van deze G9II gaat het dan toch vooral om de maatvoering van de objectieven. De camera zelf is zeker niet kleiner of compacter dan de fullframe-concurrentie en daarmee is dat voordeel verleden tijd. Niet dat een groter formaat body een nadeel hoeft te zijn. Integendeel: een grotere body houdt vaak fijner vast en veel fotografen vinden wat gewicht prettig om de camera goed stil te kunnen houden. Overigens: dat blijft natuurlijk een kwestie van persoonlijke smaak en wensen.

Body en ontwerp

Het eerste dat opvalt als je de G9II ziet is dat de camera ontzettend veel lijkt op de S5II: zijn Panasonic-broer met fullframe-sensor aan boord. Dat is opvallend, want je zou eerder verwachten dat de II voortborduurt op het ontwerp van de originele G9. Dat was een veel gestroomlijndere, rondere camera. De G9II lijkt dus erg op de S5II en daarmee is de camera veel vierkanter, forser en kloeker dan zijn voorganger. Overigens is deze gedaanteverwisseling helemaal niet nadelig, want de S-serie heeft een mooi ontwerp en is qua grip en ergonomie zeker niet verkeerd. Op deze manier brengt Panasonic wat meer lijn aan in de designtaal van hun gamma en zorgen ze misschien ook nog voor een kostenbesparing op het vlak van ontwikkeling en productie. Twee vliegen in één klap dus. Voor gebruikers van de originele G9 met het andere ontwerp zal het alleen even schakelen zijn. Al met al is deze G9II een mooie en stoere camera om te zien.

Als je gewend bent om met Panasonic camera’s te werken, dan zit alles op een plek waar je het verwacht. Geen verrassingen dus, wat fijn is als je voor het eerst op pad gaat met de camera. Ook voor gebruikers van andere merken is het een camera met een snelle leercurve, want knoppen en functies zijn intuïtief en snel te vinden.

Het scherm achterop draait allerlei kanten op, zodat iedere fotograaf of filmer er comfortabel mee kan werken. Een kantelfunctie die ook werkt als het scherm achterop de camera staat, was een fijne toevoeging geweest. Nu moet je het scherm eerst uitklappen om het ook te kunnen kantelen.

AF

Eén van de grootste innovaties van de G9II is te vinden op het vlak van het autofocussysteem. Gebruikte voorganger G9 - en veel andere Panasonic modellen - een systeem gebaseerd op contrastdetectie (DFD - Depth from Defocus genoemd), deze nieuwe G9II heeft nu een heel ander en veel moderner systeem aan boord. Dit AF-systeem is gebaseerd op fasedetectie en daarmee een systeem dat de concurrentie met andere high-end camera’s aankan. AF-systemen gebaseerd op contrastdetectie zijn vaak erg accuraat, maar hebben ook het nadeel dat ze wat meer moeten ‘zoeken’ voordat ze hun focus hebben gevonden. Het oude DFD-systeem wilde dus nogal eens ‘zoeken’ om tot een goede focus te komen en dat is in veel gevallen niet prettig of resulteert in gemiste kansen. Zeker met bewegende onderwerpen is dat een serieus probleem - en laat wildlife- en sportfotografie nu net de hoek zijn waarin deze camera’s met MFT-sensor hun geijkte gebruikers vinden. Erg prettig dus dat Panasonic nu een nieuw autofocus-systeem inbouwt in deze G9II. Daarmee zetten ze dezelfde stap als bij de fullframe S5 II die daarmee een veel fijnere allround camera is geworden. Want laten we eerlijk zijn: wat heb je aan een fantastische sensor als het autofocus-systeem het allemaal niet kan bijbenen?

IBIS

Op het vlak van beeldstabilisatie heb je bij Panasonic nooit veel te klagen: de fabrikant loopt op dat vlak altijd vooraan mee met de ontwikkelingen. Dat is niet gek als je bedenkt dat veel van hun camera’s video-georiënteerd zijn en dat bij het filmen stabiele beelden misschien nog wel belangrijker zijn dan bij fotografie. In deze G9II vind je dus het neusje van de zalm; een IBIS (In Body Image Stabilization) systeem dat je maar liefst 8 stops voordeel oplevert. Dat betekent dat je met weinig licht en in situaties waarin je het liefste werkt met een klein diafragma (een groot f-getal) je toch uit de hand kunt blijven werken zonder kans te maken op bewegend beeld.

Snel

Het nieuwe autofocus-systeem kan profiteren van een snelle processor in deze G9II, waardoor de camera zeer geschikt is voor fotografen die snel bewegende onderwerpen fotograferen. Mechanisch gaat hij tot 10 frames per seconde, maar met de elektronische sluiter is dat maar liefst 60 frames per seconde. De buffer kan behoorlijk wat aan, waardoor je veel beeld achter elkaar kunt maken in situaties waarin dat nodig is.

Speciale functies

Eén van de interessante functies uit de eerste G9 was de High Resolution Mode. Daarmee kon je een beeld maken van wel 100 megapixel dat automatisch werd samengesteld door de camera uit meerdere heel snel na elkaar gemaakte opnames. Er was alleen één nadeel: je moest wel een statief gebruiken. Het goede nieuws is: de functie is er nog steeds en nu kun je hem ook gebruiken zonder statief. Uit de hand dus. Dat maakt de functie een heel stuk aantrekkelijker en potentieel kan Panasonic hiermee ook fotografen lokken die af en toe dat soort beelden moeten maken maar daar geen camera met 100 megapixel-sensor voor aan willen (of kunnen) schaffen. Dat is best denkbaar, want als fotograaf heb je echt niet altijd zin in de enorme bestandsgrootte die een 100-megapixel-beeld nu eenmaal met zich meebrengt. Want groot zijn de bestanden: 11.552 x 8672 pixels.

Indrukwekkend

Heeft dat nu zin, zo’n 100 megapixelbeeld? Kijk maar eens naar de twee uitsneden van een foto die ik maakte - met en zonder de functie. Dit is een uitsnede op 300 procent, waarbij duidelijk te zijn is dat de foto gemaakt met de High Resolution Mode veel en veel beter uit de verf komt. Veel scherper en ook contrast en de ruisprestaties liggen op een veel hoger niveau. Echt indrukwekkend.

In de praktijk werkt de functie heel gemakkelijk. Je stelt hem in via de draaiknop bovenop de camera en maakt gewoon een foto, zoals elke andere foto. Na het indrukken van de sluiterknop gaat de camera automatisch aan het werk en krijg je enkele seconden een voortgangsbalk te zien - waarna je gewoon verder kunt fotograferen. Het kost dus een paar seconden, maar dan heb je ook daadwerkelijk wat. De toegevoegde waarde en de kwaliteit van de beelden gemaakt met deze functie zijn zonder twijfel groot.

Let wel op: de functie werkt natuurlijk alleen met scènes waarin weinig tot geen beweging te zien is. Doordat de camera meerdere beelden (snel) achter elkaar maakt, moet de beweging in het beeld dus tot een minimum worden beperkt.

Leica Monochrome profiel

Panasonic werkt samen met Leica bij de ontwikkeling van hun camera’s en objectieven en dat levert soms interessante kruisbestuivingen op, zoals het nieuwe ‘Leica Monochrome’ beeldprofiel. Dat is één van de beeldprofielen die je als fotograaf kunt kiezen (als je in jpeg fotografeert) en zoals de naam aangeeft gaat het om een profiel waarmee je in zwart-wit fotografeert. De beelden die je ermee kunt maken zijn prachtig expressief en krachtig, zoals je vaak ook aan beelden gemaakt met een Leica toe kunt schrijven. Een aardige en leuke functie, die best verslavend kan werken.

Pre-burst

Erg interessant is ook de pre-burst modus, waarmee je jezelf verzekert van de juiste beelden in uitdagende omstandigheden. Stel je voor dat je een bewegend onderwerp aan het fotograferen bent, maar dat je niet zeker bent van welke beweging je onderwerp gaat maken en wanneer. Dan kun je deze slimme functie gebruiken. De camera legt dan - afhankelijk van je keuze - tot anderhalve seconde voorafgaand aan het indrukken van de sluiter vast. Als je zelf te laat bent met drukken, dan heeft de camera toch al het goede beeld verzameld. Een lifesaver!

Praktijk

Wat opvalt als je deze tweede generatie Lumix G9 gebruikt, is dat hij - ook door het ontwerp - aanvoelt als een veel duurdere camera met een grotere sensor. In de praktijk lijkt het of dat je aan het werk bent met een S5II of zelfs met de S1. Ergonomie, vormfactor en gewicht - het is allemaal erg prettig en zorgt ervoor dat deze camera erg hoogwaardig aanvoelt.

Dit komt overigens ook doordat Panasonic een prachtige lijn met objectieven heeft die zowel kwalitatief als optisch erg goed presteren. Prettig is altijd de losse diafragma-ring, waarmee je het diafragma snel en intuïtief aanpast direct op het objectief.

Beeldkwaliteit

Als het gaat om de beeldkwaliteit van een camera met een MFT-sensor, dan is die van oudsher minder hoog dan bij camera’s met APS-C of fullframe-sensoren het geval is. Dit komt doordat de sensor gewoonweg kleiner is van formaat en dat daardoor dynamisch bereik en ruisprestaties worden beïnvloed. Toch moeten we deze G9II een compliment geven: van dat nadeel is eigenlijk niets meer te merken. Zowel scherpte, dynamisch bereik als de ruisprestaties zijn zeer goed en achteraf is nog veel aan de beelden aan te passen zonder daarbij tegen grenzen aan te lopen. Zowel schaduwen als hooglichten zijn tot op grote hoogte aan te passen - mits je in eerste instantie de foto juist belicht natuurlijk. Om het nadeel van het kleinere sensorformaat nog verder weg te poetsen heeft Panasonic standaard een ‘Dynamic Range Boost’ ingebouwd die intern en volledig zonder dat je het als fotograaf merkt de donkere partijen en lichte partijen in een beeld combineert om tot één beter belicht beeld te komen. Op die manier worden grote contrasten opgevangen en gebalanceerd.

Als het gaat over ruis, dan valt op dat deze sensor - die hetzelfde aantal megapixels levert als in de GH6 maar niet hetzelfde is - goede ruisprestaties laat zien, ook bij lage iso-waardes. Op dat gebied is deze G9II superieur aan de GH6. Daarnaast komen er uit deze G9II behoorlijk grote beelden, want met 25 megapixel kun je niet meer spreken over een achterstand tegenover APS-C of fullframe-modellen. Tijdens de bewerking kun je flink inzoomen en ook het bijsnijden van het beeld gaat prima. En als je echt grotere bestanden nodig hebt, dan gebruik je de High Resolution Mode.

Al met al is deze G9II als fotocamera zeer overtuigend op het vlak van beeldkwaliteit. We durven de stelling aan dat het - ook voor de geoefende kijker en fotograaf - moeilijk is om de beelden uit deze G9II te onderscheiden van bijvoorbeeld die uit de fullframe S5II of andere concurrerende fullframe-modellen.

Video

Panasonic richt zich met deze G9II nadrukkelijk op fotografen, maar dat betekent niet dat er geen interessante videofuncties aan boord zijn. Want het moet gezegd: deze G9II is op videogebied ook gewoon een ijzersterke aanbieding die op veel punten overeenkomt met de wat je vindt in de video-gerichte GH6. Zo kun je opnemen op een externe SSD, maakt de G9II beeld dat 5.8K groot is en kun je filmen met V-log. Daarnaast kun je slow-motionbeelden maken met 120p in 4K.

Dat maakt deze G9II tot een erg veelzijdige allround hybride camera, waarbij zowel fotografen als filmers worden bediend. Als je veel filmt, maar daarnaast ook fotografeert - dan zou deze G9II misschien wel een betere keuze zijn dan de voor de hand liggende en ongeveer even dure GH6.

Conclusie

Het is indrukwekkend wat Panasonic laat zien met deze G9II. De camera maakt je er als fotograaf bewust van dat de fullframe- en zelfs middenformaatwedloop waarin we soms terecht lijken te komen, niet per se de waarheid is en dat er ook nog andere sensorformaten bestaan die - zeker in specifieke situaties - veel bestaansrecht hebben.

Daarmee wordt de MFT-sensor een waardig alternatief voor de fotograaf die niet heel de tijd op zoek is naar de allergrootste beelden, maar die waardering heeft voor een compact en draagbaar kwalitatief systeem dat als het aankomt op beeldkwaliteit toch zijn mannetje staat. Dat dit zo is, dat bewijst deze G9II. Het is een camera met veel gezichten: een prettig systeem waarmee je mooie 25 mp-beelden maakt, maar waarmee je door slimme technieken ook heel grote 100 megapixel-beelden uit de hand kunt maken. Daarnaast is het een camera die ook op videogebied niet uit te vlakken is en het daarbij zelfs de concurrent uit eigen stal - de GH6 - het leven moeilijk kan maken. Kortom: een erg sterke allrounder met goede beeldkwaliteit én een voor sport- of wildlife-fotografie zeer geschikt sensorformaat.