Is het altijd de fout van de fotograaf als je onderwerp je foto niet mooi vindt?

Is het altijd de fout van de fotograaf als je onderwerp je foto niet mooi vindt?

Eefke Burg 4170
Veel mensen vinden het net leuk om op de foto te staan. Fotografen zijn daar vaak zelf ook geen uitzondering op: en zijn extra kritisch als het gaat om op de foto gezet te worden. Als je iemand hevig hossend op de foto zet tijdens een stapavond, is het logisch dat deze persoon wellicht niet zo afgebeeld wil worden. Maar hoe zit het als je als fotograaf de tijd neemt om een portret te maken, terwijl het onderwerp van de foto deze naderhand niet leuk vindt?

Als zowel fotograaf als model de foto niet leuk vindt, dan is het duidelijk, maar lastiger wordt het als het model de foto niet mooi vindt, maar de fotograaf wel. Inmiddels heb ik al meer dan duizend portretten gefotografeerd, zowel betaald als time for portfolio (tfp), en hoewel gelukkig bijna iedereen altijd blij was met de foto, kwam het soms in het begin voor dat een foto die ik had geselecteerd niet mooi wordt gevonden door het onderwerp van de foto. Hoe komt dit en wie is hier schuldig aan?

De rol van het onderwerp

Verschillende mensen reageren verschillend op foto’s. Sommige mensen zijn zelfbewuster dan anderen en zijn extreem selectief in de beelden die ze van zichzelf publiceren. Ik zou als fotograaf hierop af kunnen geven, maar eerlijk gezegd ben ik zelf óók één van die personen die elke foto op een weegschaal legt voordat ik iets publiceer.

Fotograaf: Dom Hill

Lees ook: Is de fotografie industrie meer gericht op mannen dan op vrouwen?

Zakelijke portretten kunnen bijvoorbeeld erg lastig zijn. Een werkgever heeft vaak een moodboard voor ogen en daarop wordt meestal een brandpuntsafstand gekozen en een manier van poseren. Veel werkgevers hebben daarnaast tegenwoordig nog een sterke dresscode en kleuren die ze graag op de foto’s terug willen zien. Kijkt een werknemer van een dergelijke werkgever zijn foto terug, dan kan het zijn dat ze zichzelf hier niet op herkennen: omdat alleen al de kledingstijl niet is wat ze normaal gesproken aan zouden doen. Wat kan je hieraan doen?

Verschillende situaties tussen fotograaf en model

Er zijn verschillende situaties waar je anders op kan reageren:

Bedrijfsportretten en portretten in opdracht van model

Ik heb gemerkt dat het helpt om mensen keuzes te geven. Als het een portrettenserie is die in opdracht is gemaakt, dan laat ik tijdens de shoot al een aantal foto’s zien. Iemand kan dan al wennen aan hoe ze eruit zien en kunnen eventueel zaken aan hun houding aanpassen. Werk je voor een opdrachtgever die anders is dan het onderwerp, bijvoorbeeld bij bedrijfsportretten, dan geef je aan de persoon aan wat de richtlijnen zijn die je hebt ontvangen, zodat hier later geen discussie over kan ontstaan en zoek je tegelijkertijd de randen van deze regels op om ervoor te zorgen dat je model met een goed gevoel weg gaat.

Mode- en reclameshoots voor een opdrachtgever

Anders is het als je een mode- of reclameshoot doet voor een opdracht. Het komt misschien hard over: maar hier is de eindklant de opdrachtgever. Wat het model van een foto vindt, is hierbij minder belangrijk. Belangrijker is wat de klant graag wil hebben. Voorbereiding is hierbij cruciaal. Vaak maak ik van tevoren een moodboard met de stijl van de foto’s die ze gaan ontvangen. Inmiddels is mijn eigen stijl vrij bekend en weten klanten wat ze kunnen verwachten, maar dan nog blijf ik dit doen. Door vooraf zaken goed af te stemmen krijgt een klant meestal wat ze verwachten. Ook hier geldt: geef ze de keuze. Zorg ervoor dat je een aantal totaal verschillende shots maakt, zodat ze hier uit kunnen kiezen. Geef ze tegelijkertijd niet te veel keuze: want dan zien ze door de bomen het bos niet meer.

Fotograaf: Ayo Ogunseinde

Vrij werk en time for portfolio (tfp)

Dan heb je nog vrij werk, of time for portfolio, waar zowel model als fotograaf belang bij hebben: immers is dit ter uitbreiding van het portfolio. Persoonlijk probeer ik in het begin er achter te komen wat de verwachtingen zijn van het model. Ook hier helpt een moodboard. Veel beginnende modellen zijn echter niet gewend om zichzelf bijvoorbeeld niet lachend terug te zien. Ik zorg er altijd voor dat ik een paar foto’s ‘voor het model’ maak. Dit zijn bijvoorbeeld lachende foto’s, die ik zelf misschien niet zo veel zou gebruiken in mijn eigen portfolio. Wat ook fijn is: het ijs is meteen gebroken en je hebt een gesprek met je model. Deze band kan er voor zorgen dat een model zich meer op zijn of haar gemak voelt en later fijner kan poseren. Een model kan zich later meestal ook vinden in de andere foto’s die ik persoonlijk heb gekozen, of stoort zich niet aan deze keuze.

Lees ook: Inspirerende lezingen in Canon Talks

Om antwoord te geven op de vraag: wiens schuld is het? Als je werkt in opdracht dan is het uiteindelijk altijd belangrijk dat je klant tevreden naar huis gaat. Een band opbouwen tijdens de shoot helpt hierbij en het geven van keuzes zowel tijdens het proces als na het proces helpt hier ook bij. Als je pas naderhand een ontevreden klant hebt, ben je waarschijnlijk tijdens het proces niet actief genoeg geweest met het aangaan van een gesprek met je klant. Er is immers (bijna) altijd wel een optie waar zowel fotograaf als model tevreden mee zijn.

Fotograaf kopafbeelding: Joey Nicotra

afbeelding van Eefke Burg

Eefke Burg | Redacteur

Als all-round content creator is Eefke gespecialiseerd in het maken van video-content en weet als geen ander een visueel verhaal te creëren. Zij is gepassioneerd en ondernemend. In haar eigen werk valt zij op door de grens op te zoeken tussen fantasie en realiteit. 

Bekijk alle artikelen van Eefke