Hoe het formaat van de sensor de scherptediepte beïnvloedt

Doe mee aan de weekopdracht 'kleine scherptediepte'

Beeldhoek

Wanneer je een foto zou maken met hetzelfde objectief, bijvoorbeeld een 50mm, met twee verschillende body’s en verschillende sensors, bijvoorbeeld een fullframe en een APS-C, verandert het zichtveld. De foto met de kleinere sensor is - mits gemaakt vanaf hetzelfde standpunt - als het ware een gecropte versie van de fullframe variant. De mate waarin ze verschillen kun je inderdaad berekenen met de cropfactor.

Dezelfde beeldhoek

Als je hetzelfde kader wil hebben met verschillende sensors, zul je andere objectieven moeten gebruiken. Als je een foto maakt met een fullframe camera met een 35mm objectief, zal deze zich op een APS-C eerder als een 55mm gedragen. Wil je hetzelfde kader kunnen maken met de cropfactor, dan zou je een 22mm objectief kiezen.

Indien een ander brandpunt niet beschikbaar is, dan kan de afstand tot het onderwerp ook veranderd worden. Door met de camera met cropsensor op een grotere afstand te gaan staan wordt het mogelijk om toch evenveel op de foto te krijgen als bij een fullframe. Om te bepalen hoeveel verder je moet gaan staan is simpel uit te rekenen. Daarvoor kan de cropfactor ook weer gebruikt worden. Met een cropfactor van 1,5 zal het dus nodig zijn om 1,5x zo ver weg te gaan staan.

Scherptediepte

In principe zou de scherptediepte alleen afhankelijk moeten zijn van de diafragmaopening, brandpunt en afstand tot het onderwerp. Is de maximale diafragmaopening f/1.4 op fullframe? Dan verandert de beeldhoek voor hetzelfde objectief op een camera met kleinere sensor, maar de maximale diafragmaopening voor datzelfde objectief blijft f/1.4. Echter, verander je een van de andere factoren, dan heeft dit invloed op de scherptediepte. Het vergroten van de afstand tot het onderwerp, alsmede het gebruik van een korter brandpunt, hebben een grotere scherptediepte tot gevolg. Handmatig croppen uit een fullframe beeld is natuurlijk mogelijk. Het levert exact hetzelfde beeld op als van de cropsensor. Het enige verschil is een groot verlies in resolutie van het beeld.. Voor gebruik van kleine scherptediepte geeft een fullframe camera veel meer speelruimte, vanwege de grotere sensor. Indien er voornamelijk met een maximale scherptediepte gewerkt wordt is de crop sensor dan weer in het voordeel.

Pixels

Bij de fullframe sensor zit hetzelfde aantal pixels verspreid over een veel groter oppervlakte. Immers, de sensor is groter terwijl veel APS-C camera’s dezelfde resolutie bieden. De pixels op een fullframe sensor zijn dan ook groter, waardoor ze meer licht kunnen opvangen. Fullframe sensoren hebben over het algemeen dus ook een veel groter dynamisch bereik en minder problemen met ruis. Dat is vooral handig in donkere omstandigheden wanneer je een hogere iso-waarde wilt gebruiken: een fullframe presteert dan over het algemeen beter.

Discussie

Waar is dan de discussie over? Er zijn fotografen die verschillende objectieven getest hebben op zowel fullframe als APS-C camera’s. Er zat dan iets verschil in de belichting (minder dan een stop) bij hetzelfde objectief met dezelfde diafragmaopening. Er kon dus een iets snellere sluitertijd gekozen worden op fullframe. Technisch gezien zou dit verschil er niet moeten zijn - vandaar de discussie - , maar het zou verklaard kunnen worden door de iets grotere pixels op een fullframe sensor, die ook iets meer licht vangen.

Wat is beter voor jou? Crop sensor of fullframe? Dat hangt helemaal aan je budget en wensen af. Schiet je veel wijdhoek? Dan kun je met fullframe natuurlijk wijder gaan. Voor bijvoorbeeld sport of wildlife kun je de cropfactor juist gebruiken. Wat beter is is dus voor iedereen anders.

Doe mee aan de weekopdracht 'kleine scherptediepte'