Gear voor het ultieme portret
Een pakkend portret maak je door goed te kijken, in te spelen op momenten en door zelf als fotograaf een prettige houding aan te nemen tegenover de geportretteerde. Maar er is meer. Ook de juiste apparatuur helpt je om het ultieme portret te maken. Welke camera’s, objectieven en accessoires kun je het beste gebruiken?
De Camera
De camera zelf is natuurlijk een essentieel stuk gear. Welke voor jou de juiste is, hangt van veel verschillende factoren af. Hoe én hoe intensief ga je hem gebruiken, zoek je naar de ultieme resolutie of bijvoorbeeld naar snelheid om geen enkele beweging van je geportretteerde te missen? Of moet het een geweldige all-in-one-camera worden die alles op topniveau kan? Allemaal vragen om jezelf te stellen bij het kiezen van de juiste camera. Deze camera’s staan in ieder geval garant voor prachtige en gedetailleerde portretfoto’s.
Sony A7R V
De nieuwste Sony A7R, de V, is een echt powerhouse. Met 61 megapixel heb je meer dan genoeg resolutie voor uitstekende details in je portretfoto. Ideaal voor croppen en mogelijkheden in de nabewerking. Hij heeft een fantastische zoeker aan boord en samen met de uitstekende ai-autofocus is het niet moeilijk om er de meeste fantastische beelden mee te maken. Ook als je liever fotografeert via het display is deze Sony goed uitgerust: je kunt het display op allerlei manieren draaien en kantelen zodat je altijd een goed zicht hebt op je model.
Prijs: 4499,-
sony.nl
Nikon Z7 II
De spiegelloze Nikon Z7 II is een erg fijne camera met een fullframe sensor met 45,7 megapixel, een resolutie die natuurlijk uitstekend is voor portretwerk. Kortom: genoeg detail en de mogelijkheden om in te zoomen en delen uit je beeld te gebruiken. Verder heeft de camera een sensor met een erg groot dynamisch bereik, zodat er volop beeldinformatie in de donkere en lichte delen van je RAW-beeld zitten. Zo kun je het optimale resultaat behalen tijdens de nabewerking. Groot voordeel is ook de prachtige scherpte van de Z-objectieven die Nikon voor deze camera (en de andere spiegelloze Z-camera’s) heeft ontwikkeld. Daarnaast heeft de Z7 II (net als de andere Z-camera’s van Nikon) een erg fijne ergonomie en grip. Hij houdt heel natuurlijk vast; een kwaliteit die je niet moet onderschatten. Sta je zelf fijn en vol vertrouwen te werken, dan worden je portretten ook beter.
Prijs: 3549,-
nikon.nl
Het objectief
Het objectief dat je gebruikt is misschien nog wel belangrijker en bepalender dan de camera zelf. Deze keuze is dus erg belangrijk. Maar hoe kies je? Allereerst is het belangrijk om te kijken naar de brandpuntsafstand van je objectief. Maak je een portret, dan is het gebruikelijk om een objectief met een brandpuntsafstand van 50mm, 85mm of misschien zelfs 105mm te gebruiken. Met een 50mm kun je uitstekende portretten maken van het bovenlichaam, een 85mm is een perfect gereedschap voor beeldvullende portretten van het hoofd van je geportretteerde en een 105mm (of in ieder geval een mild tele-objectief) kun je gebruiken om een portret te maken dat prachtig scherp afsteekt tegen de onscherpe achtergrond doordat de afstand tussen fotograaf en je model groter is dan bij de 50mm en 85mm. Dat wil zeggen: je eigen standpunt en de afstand tussen jou als fotograaf en de geportretteerde zijn in iedere situatie van doorslaggevend belang voor hoe het beeld er precies uit komt te zien. Denk daar dus ook goed over na.
Nikon Z 85mm f/1.2 S
Nikon heeft voor de spiegelloze Z-camera’s een reeks met erg goede objectieven in het assortiment. Deze Z 85mm f/1.2 S is daar een goed voorbeeld van. Hij heeft een ideale brandpuntsafstand voor mooie beeldvullende portretten, maar vooral het prachtig grote diafragma van f/1.2 geeft je de mogelijkheid om prachtige onscherpe achtergronden te creëren - ook zonder veel afstand te nemen tot je model. Met een dergelijk groot diafragma kun je fantastisch spelen met scherpte en onscherpte. Natuurlijk zal de scherpte bij een portret in de meeste gevallen op het oog (of één van de ogen) liggen, maar je zult zien dat die scherpte bij f/1.2 al heel snel prachtig weg loopt in onscherpte. Vergeet ook niet: bij f/1.2 valt er erg veel licht op de sensor van je camera en daardoor kun je er in erg donkere plekken mee werken - een groot voordeel op zich. De Nikon Z 85mm f/1.2 S is dus een bijzonder objectief dat je in staat stelt unieke portretten te maken. Combineer dat met een uitstekende bouwkwaliteit en een optisch prachtig ontwerp en je kunt spreken over een objectief waar iedere portretfotograaf van droomt.
Prijs: €3349,-
nikon.nl
Sony FE 50mm f/1.4 GM
Ook Sony heeft een f/1.2 in het assortiment, maar als je die extreme opening niet nodig hebt dan is op zoek gaan naar een kwalitatief f/1.4 alternatief geen slecht idee. Sony heeft ook een f/1.4 G Master in huis, de Sony FE 50mm f/1.4 GM. Dit objectief is mooi licht en relatief compact van afmetingen (sommige concurrenten zijn flink groter en zwaarder). Ook is het een G Master, wat in Sony-taal topkwaliteit betekent. De uitvoering en het design zijn dan ook van niveau; iets dat je ook kunt zeggen van de optische kwaliteiten. De beelden zijn scherp, resolutie- en contrastrijk en daarmee is het een ideaal portret-objectief. De brandpuntsafstand van 50mm is mooi veelzijdig, want je kunt er zowel beeldvullende portretten als ‘environmental portraits’ mee maken waarin je meer context meeneemt. Daarnaast is een maximale opening van f/1.4 nog steeds prachtig lichtsterk.
Prijs: €1699,-
sony.nl
Nifty Fifty
Is je budget wat minder groot? Dan is het een goed idee te kijken naar de eenvoudige 50mm f/1.8 alternatieven van de meeste grote merken. Deze zogenoemde ‘nifty fifty’ objectieven zijn eenvoudig van uitvoering (ze zijn vaak van plastic), maar optisch erg goed en zeker een goede optie als je eenvoudigweg geen budget hebt voor een geavanceerde prime. Een ideaal startpunt als je wilt experimenteren met scherpte en onscherpte in portretten. Goede en betaalbare opties zijn bijvoorbeeld de Nikon AF-S 50mm F/1.8G, de Canon EF (of RF) 50mm F/1.8 STM of de Sony FE 50mm F/1.8. Allemaal kosten ze minder dan €300,- en daarmee zijn ze qua prijs-kwaliteit maar moeilijk te verslaan.
Flitsen
Het gebruikte licht maakt de foto. Dat is bij ieder beeld zo, maar bij een portret is het licht misschien nog wel belangrijker. Zoek dus naar mooi, interessant of bijzonder licht. Is dat er niet, of onvoldoende? Dan is het toevoegen van licht een goed plan. Flitsen dus. Dat kun je op allerlei manieren doen en flits-gear is er van voordelig naar heel erg kostbaar. Welke optie je ook kiest: lees je in, oefen veel en zorg ervoor dat je de apparatuur intuïtief en snel kunt bedienen. Anders is een flitser eerder een blok aan je been dan een toevoeging.
Profoto B10X Plus
Als je gaat flitsen, dan wil je het liefste dat het heel intuïtief gear, gemakkelijk en zonder kabels gaat. De laatste jaren zijn er op dat gebied veel opties op de markt verschenen. Topmerk Profoto heeft bijvoorbeeld de B10X Plus in het assortiment: een studioflitser met accu en 500 Ws (watt seconde), wat genoeg is om ook buiten in de zon een krachtige flits te creëren waarmee je je beeld naar eigen hand zet. Met high speed sync zorg je ervoor dat je ook met heel erg korte sluitertijden kunt werken, om bijvoorbeeld beweging te ‘bevriezen’ of met grote diafragma-openingen te werken in de zon. De Profoto-kwaliteit staat garant voor probleemloze flits-sessies en een prachtige bouwkwaliteit. Natuurlijk ook tegen Profoto-kosten, want deze B10X Plus is geen koopje.
Prijs: €2499,-
profoto.com
Elinchrom One
Is je budget minder riant en wil je toch op topniveau flitsen. Dan is de Elinchrom One misschien een mooi alternatief. Deze studioflitser is mooi klein en onopvallend. Dat is fijn voor je model, want een grote flitser kan soms schrikken zijn. Daarnaast betekent het dat je hem altijd mee kunt nemen. Qua maten is hij vergelijkbaar met een 70-200mm f/2.8-objectief; je kunt hem dus gewoon in je fototas stoppen en gebruiken wanneer je hem nodig hebt. Een interessante optie is ook dat je hem door het lichte gewicht zelf omhoog zou kunnen houden. Je hebt dan geen statief nodig, wat gesleep en tijd scheelt. Met de meegeleverde witte ‘dome’ die je over de flitser kunt doen creëer je eenvoudig een mooi zacht licht. Deze draadloze Elinchrom - de accu is ingebouwd én hij werkt op netstroom) is met 131 Ws minder krachtig dan bijvoorbeeld de Profoto, maar levert zeker voldoende kracht voor het maken van mooie portretten op locatie.
Prijs: €942,25
elinchrom.com
Gear
Met alleen een camera en een objectief kun je uitstekende portretten maken, maar er zijn daarnaast genoeg accessoires te vinden die je het leven als fotograaf een stuk gemakkelijker maken. Soms zijn ze heel eenvoudig, soms complex. Denk natuurlijk ook aan de nabewerking en naar de handige software en gear die je daarvoor gaat gebruiken.
Reflectiescherm
Soms kan een accessoire heel eenvoudig en simpel zijn, maar toch fantastische resultaten geven. Een reflectiescherm is er zo eentje. Een simpel opvouwbaar scherm met een zilveren, gouden of wit oppervlak waarmee je invallend licht een andere kant op kunt sturen. Je kunt het neerzetten op de grond, zelf vasthouden of gebruiken op een statief. Richt je het goed, dan kunnen je portretten er serieus beter van worden, want je zal verbaasd zijn over hoeveel licht zo’n scherm weerkaatst. Neem er dus altijd eentje mee, want je weet nooit of het van pas kan komen bij je portret-avonturen.
Software: Topaz Photo AI
De juiste software maakt je leven een heel stuk gemakkelijker als fotograaf. Natuurlijk gebruik je in veel gevallen Photoshop, Lightroom of Capture One als basis-software, maar de laatste jaren zijn er ook veel interessante kleinere software-pakketten of plugins op de markt gekomen. Zeker sinds de opkomst van artificiële intelligentie. Topaz Photo AI is er eentje uit die laatste categorie. Een bijzonder handig programma om al je beelden te optimaliseren op basis van AI. Voorheen kon je software bij bijvoorbeeld het weghalen van ruis of het opschalen van je beelden alleen maar werken met het beschikbare materiaal uit je bestaande beeld, maar met AI is die beperking er niet meer. Het programma is getraind om talloze voorbeelden en weet op wonderbaarlijke wijze je beelden ruisvrij, scherper of groter te maken. Een echte life-saver!
De geïmproviseerde portretstudio
Geen studio? Neem een donkere deuropening en gebruik deze als geïmproviseerde studio. Vraag of je model in de opening gaat staan - iets achter de deurpost - en kies een mooi groot diafragma (een klein f-getal) en afhankelijk van de hoeveelheid licht een passende sluitertijd. Voor je het weet maak je de prachtigste studioportretten met donkere achtergrond zonder de kosten en het gedoe van een uitgebreide studio gear.
Lees hier ook:
https://www.digifotopro.nl/waarom-je-autofocus-soms-niet-werkt-en-wat-je-eraan-kunt-doen
https://www.digifotopro.nl/vrouwen-aan-het-front-fotografie-van-lee-miller-tot-anja-niedringhaus